Bệnh trầm cảm có tự khỏi được không?

Trầm cảm là một trong những vấn đề sức khỏe tâm thần phổ biến nhất trong xã hội ngày nay. Nếu không được phát hiện kịp thời và điều trị đúng hướng, căn bệnh này có thể dẫn đến hàng loạt hệ lụy khó lường, thậm chí khiến người bệnh có ý định tự tử. Nhiều người thắc mắc: “Bệnh trầm cảm có tự khỏi được không và điều trị dứt điểm như thế nào?”. Mời các bạn cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Thông tin về bệnh trầm cảm

Trầm cảm là một chứng rối loạn tâm trạng, một dạng rối loạn cảm xúc phổ biến, bắt nguồn từ sự rối loạn hoạt động của não bộ. Loại rối loạn tâm thần này gây ra một loạt các thay đổi bất thường trong suy nghĩ, hành vi và cách cư xử của bệnh nhân.

Bệnh trầm cảm có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, đặc biệt trong độ tuổi từ 18 đến 45. Phụ nữ dễ mắc hơn nam giới. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trung bình mỗi năm căn bệnh này cướp đi sinh mạng của khoảng 850.000 người. Một số thống kê cho thấy khoảng 3-5% dân số thế giới đang mắc chứng rối loạn trầm cảm nặng. Tỷ lệ mắc chứng này vào một thời điểm nào đó trong đời là khoảng 15 – 20%.

Sau khi được chữa khỏi bệnh trầm cảm, người bệnh hoàn toàn có thể trở lại cuộc sống thường ngày. Tuy nhiên, hầu hết người bệnh cần kiên trì theo đuổi điều trị trong thời gian đủ dài với nhiều quyết tâm và nỗ lực.

Trầm cảm có thể liên quan đến nhiều yếu tố như: hoàn cảnh gia đình, môi trường sống, tác động xã hội, chấn thương trong quá khứ, … Trong đó, ba nguyên nhân hàng đầu gây ra vấn đề này bao gồm:

• Di truyền: Những người có tiền sử gia đình bị trầm cảm có nhiều khả năng phát triển tình trạng này hơn.
• Suy nghĩ tiêu cực: Tâm lý bi quan khiến nhiều người sống trong chuỗi ngày buồn bã, ủ rũ, u ám, chán nản. Thái độ sống này là nguyên nhân phổ biến dẫn đến bệnh trầm cảm.
• Trải qua chấn thương sau biến cố: Hầu hết bệnh nhân đã từng trải qua nhiều biến cố trong quá khứ. Khi những tổn thương cũ hay những tổn thương tâm lý liên quan đến chuyện tình cảm, công việc, gia đình… vượt quá khả năng chịu đựng của mình, họ thường tự dằn vặt, trách móc bản thân và tự gặm nhấm nỗi buồn theo năm tháng. Khi không còn kiểm soát được cảm xúc, suy nghĩ và tâm trạng của mình, người bệnh sẽ trở nên túng thiếu, bế tắc, thất vọng, tự ti, buồn bã, căng thẳng, dễ tức giận và tự ti.

Các triệu chứng điển hình của trầm cảm bao gồm:

• Thường xuyên cáu kỉnh, bực bội, buồn chán với
• Rối loạn giấc ngủ (ngủ nhiều, khó ngủ, mất ngủ, trằn trọc cả đêm, dễ giật mình…)
• Cảm thấy tự ti, đau khổ như bị lạm dụng và mặc cảm về quá khứ đau đớn
• Thay đổi thói quen và sở thích trước đây
• Thiếu sức sống, ít năng lượng, luôn mệt mỏi, uể oải, phản ứng chậm, không linh hoạt
• Dễ lo lắng, căng thẳng, kích động hoặc hoảng loạn
• Suy nghĩ tiêu cực và nhìn cuộc sống theo quan điểm bi quan
• Tự làm hại bản thân, có ý tưởng và hành vi tự sát

Không phải ai bị trầm cảm cũng có tất cả các triệu chứng này. Các triệu chứng khác nhau ở mỗi người, tùy thuộc vào mức độ trầm cảm và nguyên nhân cơ bản. Thông thường, các triệu chứng này sẽ kéo dài tối thiểu 2 tuần và lặp lại nhiều lần.

Bệnh trầm cảm có tự khỏi không? Có thể được chữa khỏi không?

Nhiều bệnh nhân thắc mắc: “Bệnh trầm cảm có tự khỏi không?”, “Có chữa được không?”, “Làm sao để điều trị dứt điểm căn bệnh này?” Các chuyên gia nói rằng tỷ lệ chữa khỏi bệnh trầm cảm có thể lên tới 94%. Theo Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia (NIMH), người bệnh hoàn toàn có thể đẩy lùi bệnh bằng cách kết hợp điều trị nội khoa và liệu pháp tâm lý.

Việc điều trị tình trạng này được chia thành 3 giai đoạn:

• Giai đoạn tấn công kéo dài 4 đến 8 tuần. Đây được coi là giai đoạn khó nhất vì người bệnh dễ nản lòng và ngừng thuốc đột ngột.
• Giai đoạn hoạt động bắt đầu sau khi các triệu chứng giảm dần và dần ổn định. Ở giai đoạn này, tình trạng bệnh đã được kiểm soát và cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là bệnh được chữa khỏi hoàn toàn. Lúc này, người bệnh vẫn phải tiếp tục tuân thủ phác đồ điều trị, đồng thời tích cực tránh những yếu tố có thể khiến bệnh nặng hơn.
• Giai đoạn duy trì đóng một vai trò rất quan trọng trong điều trị trầm cảm tại nhà. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân bỏ khóa học sau khi họ trở lại bình thường. Chính tâm lý chủ quan này là nguyên nhân khiến tỷ lệ bệnh tái phát cao. Thông thường, giai đoạn bảo dưỡng sẽ kéo dài từ 6 tháng đến vài năm, thậm chí là suốt đời.

Ngoài ra, để duy trì sức khỏe tinh thần và ngăn ngừa bệnh tái phát, người bệnh cũng cần tuân thủ một số nguyên tắc chăm sóc tại nhà khác như: tăng cường tập thể dục, xây dựng lối sống lành mạnh, điều chỉnh chế độ ăn uống cân bằng dinh dưỡng và tuân thủ mọi chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Điều trị trầm cảm an toàn và hiệu quả

Điều trị nội khoa, tâm lý trị liệu và điều chỉnh thói quen – lối sống là những giải pháp hàng đầu giúp bệnh nhân trầm cảm chữa khỏi bệnh, cụ thể:

Điều trị nội khoa

Tuy là một vấn đề sức khỏe nguy hiểm nhưng bệnh trầm cảm hoàn toàn có thể điều trị khỏi nếu người bệnh kiên trì, hợp tác và chủ động tuân thủ mọi chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Theo thống kê có khoảng 80% bệnh nhân đáp ứng tốt với các loại thuốc Tây. Các loại thuốc chống trầm cảm phổ biến hiện nay như: citalopram, fluoxetin, sertraline, paroxetin, escitalopram, bupropion, duloxeton, venlafaxine… Lưu ý, những loại thuốc này thường đi kèm nhiều tác dụng không mong muốn như buồn nôn, nhức đầu, căng thẳng, khó ngủ, trằn trọc, kích động….

Hầu hết các loại thuốc chống trầm cảm đều khá an toàn. Tuy nhiên, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) khuyến cáo rằng chúng ta cần phải hết sức thận trọng trong khi dùng thuốc vì trong một số trường hợp, trẻ em và thanh thiếu niên có thể xuất hiện ý nghĩ tự tử hoặc cố gắng tự tử, đặc biệt là trong vài tuần đầu tiên sau khi dùng thuốc thuốc hoặc thay đổi liều lượng.

Không chỉ vậy, một số loại thuốc chống trầm cảm có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe của thai nhi và trẻ nhỏ. Vì vậy, phụ nữ có thai và phụ nữ đang trong thời kỳ cho con bú cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để tìm được loại thuốc an toàn và phù hợp nhất.

Ngoài ra, nếu dừng thuốc đột ngột hoặc tự ý bỏ qua vài liều, người bệnh có thể gặp một số triệu chứng khó chịu và vô tình khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn.

Tâm lý trị liệu

Tâm lý trị liệu là một tập hợp các liệu pháp trong đó bác sĩ tâm thần hoặc nhà tâm lý học điều trị và ngăn ngừa trầm cảm bằng cách cố gắng tác động đến tâm lý của bệnh nhân theo cách tích cực và có ý nghĩa. hệ thống thông qua hình thức trò chuyện.

Những kỹ thuật này có thể giúp bệnh nhân thay đổi cách suy nghĩ, cải thiện kỹ năng giải quyết vấn đề, phản ứng linh hoạt và xử lý tốt hơn các tình huống xung đột, căng thẳng và khó khăn. Liệu pháp này cũng giúp người bệnh ổn định tâm trạng bằng cách loại bỏ những suy nghĩ và hành vi tiêu cực.

Với phương pháp này, bác sĩ chuyên khoa sẽ giúp người bệnh giải quyết những khúc mắc, khúc mắc trong lòng, gọi tên những cảm xúc tiêu cực và dạy họ cách quản lý căng thẳng cũng như đối phó với sự bi quan. bế tắc.

Hiện nay, các phương pháp tâm lý trị liệu đang được sử dụng rộng rãi. Một nghiên cứu trên 400 bệnh nhân trầm cảm cho thấy liệu pháp này có thể giảm nhanh các triệu chứng, mang lại hiệu quả tương tự như thuốc chống trầm cảm, không gây tác dụng phụ và giúp bệnh nhân dễ dàng tuân thủ phác đồ. điều trị nhiều hơn.

Ngoài ra, một phân tích tổng hợp đã chứng minh rằng liệu pháp tâm lý đặc biệt hiệu quả trong điều trị trầm cảm với tỷ lệ trường hợp tốt lên đến 70%. Một số liệu pháp tâm lý cho bệnh trầm cảm bao gồm:

• Liệu pháp nhận thức hành vi

Kỹ thuật trị liệu này có thể hiệu quả với nhiều đối tượng và lứa tuổi, bao gồm cả trẻ em, thanh thiếu niên, người lớn và người già.

Bằng cách tập trung vào cảm xúc (những điều bạn nghĩ) và hành vi (những điều bạn làm), liệu pháp hành vi nhận thức giúp bệnh nhân tìm hiểu về cảm giác của họ trong hiện tại. Suy nghĩ và hành vi của chúng ta có thể xác định cách chúng ta nhìn thế giới. Sau khi xác định nguyên nhân gây ra chứng trầm cảm của bạn, một nhà trị liệu sẽ cố gắng cải thiện trạng thái tinh thần của bạn.

Liệu pháp nhận thức hành vi khuyến khích bệnh nhân tập trung vào việc thay đổi cách họ suy nghĩ và hành xử, bao gồm cả việc điều chỉnh suy nghĩ của họ về những điều khiến họ không hài lòng. Ngoài ra, liệu pháp này còn hướng dẫn người bệnh suy nghĩ tích cực, lạc quan, tiếp cận vấn đề một cách khách quan và thực tế, từ đó tìm ra giải pháp cho vấn đề của mình.

• Liệu pháp hành vi cụ thể

Đây là một kỹ thuật trị liệu tập trung vào hành vi của bệnh nhân. Không giống như liệu pháp hành vi nhận thức, liệu pháp hành vi cụ thể không cố gắng thay đổi thái độ hoặc niềm tin của họ. Mục tiêu chính của phương pháp này là cho phép bệnh nhân ra ngoài và làm những việc họ yêu thích. Đây là một cách để đảo ngược xu hướng phản ứng né tránh và rút lui mỗi khi bệnh nhân đối mặt với vấn đề của họ.

Thông qua kỹ thuật trị liệu này, bác sĩ tâm thần hoặc nhà tâm lý học khuyến khích bệnh nhân tham gia vào các hoạt động có thể mang lại niềm vui và sự hài lòng. Lúc này, bạn có cơ hội quay lại sở thích trước đây hoặc trải nghiệm một số hoạt động mới mà bạn luôn tò mò. Ra ngoài và vui vẻ với bản thân là phương châm của liệu pháp hành vi cụ thể cho bệnh trầm cảm.

• Liệu pháp nhận thức dựa trên chánh niệm

Liệu pháp nhận thức dựa trên chánh niệm có thể hạn chế nguy cơ tái phát cho bệnh nhân. Kỹ thuật trị liệu này thường được tiến hành theo nhóm và liên quan đến thiền chánh niệm.

Liệu pháp nhận thức dựa trên chánh niệm dạy bệnh nhân tập trung vào thời điểm hiện tại, tôn trọng bất cứ điều gì họ đang trải qua (dù vui hay buồn) mà không ràng buộc hay cố gắng thay đổi. Hình thức trị liệu này lúc đầu tập trung vào cảm giác vật lý (thở), sau đó từ từ chuyển sang suy nghĩ và cảm giác.

Liệu pháp nhận thức dựa trên chánh niệm tạo cơ hội cho chúng ta tạm dừng suy nghĩ về quá khứ và tương lai để tránh những cảm xúc – suy nghĩ khó chịu, căng thẳng, lo lắng, buồn bã. Điều này đặc biệt quan trọng trong việc ngăn ngừa trầm cảm quay trở lại vì bạn đã trở nên nhạy cảm hơn với những cảm xúc và suy nghĩ tiêu cực và phát hiện chúng sớm trước khi chúng có thể nắm bắt được bạn.

• Liệu pháp tâm động học

Liệu pháp tâm động học là một liệu pháp cổ điển nhằm mục đích tìm ra nguyên nhân gốc rễ của bệnh trầm cảm. Với kỹ thuật này, bệnh nhân sẽ phải tự kiểm tra và suy ngẫm về quá khứ. Nhờ đó, họ có thể gọi tên những mối quan hệ rắc rối trong cuộc sống của mình, từ đó xác định căn bệnh trầm cảm thực sự đến từ đâu. Lúc này, người bệnh bắt đầu hiểu cách suy nghĩ của bản thân và dần xóa bỏ cảm giác tự trách, trách móc, cuối cùng can đảm hướng đến cuộc sống tốt đẹp.

• Liệu pháp phân tâm học

Liệu pháp này dựa trên sự hiểu biết về các cơ chế tinh thần vô thức quyết định cảm xúc, suy nghĩ và hành động của chúng ta. Cách tiếp cận này giúp bệnh nhân xác định và kết nối với bất kỳ vấn đề thể chất hoặc tâm lý mà họ đang gặp phải.

Hầu hết bệnh nhân không hài lòng với hành vi của họ nhưng không biết cách và không thể thay đổi chúng. Vì vậy, một dạng liệu pháp phân tâm học đã ra đời để hướng dẫn họ hiểu được những động lực vô thức đang kìm hãm họ, ngăn cản họ thực hiện thay đổi mong muốn.

• Liệu pháp giải quyết vấn đề

Liệu pháp này sẽ giúp bệnh nhân trau dồi và phát triển các chiến lược để kiểm soát căng thẳng, giải quyết vấn đề và đảm bảo chứng trầm cảm không trở nên tồi tệ hơn. Các buổi trị liệu trực tiếp với chuyên gia trị liệu giúp bệnh nhân có cơ hội xác định các tác nhân gây ra trầm cảm và các tác nhân gây căng thẳng.

Nhà trị liệu có thể gợi ý một số giải pháp cho những vấn đề mà bệnh nhân đang mắc kẹt, đồng thời khuyến khích họ duy trì mối quan hệ tốt đẹp với gia đình và bạn bè. Ngoài ra, bạn còn được hỗ trợ xây dựng thói quen lành mạnh (ăn uống đúng cách, tập thể dục, ngủ đủ giấc, uống thuốc theo chỉ định và thường xuyên đi khám bác sĩ chuyên khoa).

• Liệu pháp tiếp xúc cá nhân

Liệu pháp này tập trung vào các mối quan hệ trong cuộc sống của bệnh nhân. Hình thức chữa bệnh này phù hợp với những bệnh nhân khó tương tác hoặc kết nối với thế giới xung quanh.

Liệu pháp tiếp xúc cá nhân tập trung vào việc cải thiện các kỹ năng cần thiết để giúp bệnh nhân đối phó với các vấn đề trong mối quan hệ cá nhân của họ. Dưới sự hướng dẫn của chuyên gia, độc giả có thể khám phá mối quan hệ giữa các vấn đề cá nhân và cuộc sống hiện tại. Những vấn đề bạn đang quan tâm có thể là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến chứng trầm cảm của bạn.

Sau khi xác định bản chất cụ thể của các vấn đề / mối quan hệ đang dẫn đến bệnh tật của bạn, bác sĩ trị liệu sẽ hướng dẫn bạn các mẹo cải thiện mối quan hệ, mẹo đối phó với nỗi buồn và cách hòa hợp với người khác. khác.

• Liệu pháp tập trung vào khách hàng

Với cách tiếp cận này, bác sĩ tâm thần hoặc nhà tâm lý học không cố gắng giải thích chứng trầm cảm hoặc đưa ra hướng dẫn cụ thể. Thay vào đó, họ kiên nhẫn lắng nghe tâm sự của bệnh nhân và mang đến sự chấp nhận, đồng cảm và tôn trọng tuyệt đối.

Thực hành này giúp bệnh nhân cảm thấy được trao quyền để tìm ra giải pháp và có thể vượt qua vấn đề của chính họ. Mối quan hệ đồng cảm và chấp nhận với một nhà trị liệu giúp bạn trở nên tự chủ, tự tin và nhận thức về bản thân hơn.

• Liệu pháp tâm lý giữa các cá nhân

Liệu pháp tâm lý giữa các cá nhân luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến các mối quan hệ của bệnh nhân. Trong trường hợp này, các mối quan hệ cá nhân bao gồm tất cả các mối liên hệ giữa bệnh nhân và bạn bè, gia đình, đồng nghiệp, hàng xóm, thậm chí cả những người xa lạ.

Bằng cách tìm kiếm những xung đột trong trạng thái tâm lý của họ, điều này giúp họ tập trung vào các mối quan hệ thực tế, phát hiện một số cảm xúc và hành vi không lành mạnh, đồng thời tìm cách thay đổi và sửa chữa chúng. .

• Liệu pháp gia đình

Nếu những người bị trầm cảm cảm thấy chán nản, gia đình của họ cũng vậy. Liệu pháp gia đình là một cách tuyệt vời để những người thân yêu có được cái nhìn sâu sắc hơn về chứng trầm cảm của bạn. Cách tiếp cận này cho phép bệnh nhân và gia đình của họ thảo luận cởi mở về những căng thẳng trong cuộc sống khi họ mắc chứng rối loạn tâm thần này.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các buổi trị liệu gia đình thực sự hỗ trợ quá trình điều trị, cải thiện các triệu chứng và thay đổi lối sống của người bệnh.

Tóm lại, liệu pháp tâm lý được coi là giải pháp tối ưu để điều trị dứt điểm bệnh trầm cảm.

Điều chỉnh thói quen của bạn

Là một căn bệnh tâm thần nguy hiểm, trầm cảm có thể khiến người bệnh suy sụp cả về thể chất lẫn tinh thần. Trong quá trình chữa bệnh, bên cạnh việc kết hợp điều trị nội khoa và tâm lý trị liệu, bạn cần chú ý thay đổi lối sống theo một số gợi ý sau:

• Thư giãn cơ thể và tâm trí khi bạn bắt đầu lo lắng quá mức. Lúc này, hãy nghĩ đến những người thân yêu của mình để có thêm động lực chiến đấu với bệnh tật, đồng thời đặt mục tiêu tiếp tục cố gắng vượt qua khó khăn, tuyệt đối không được nản lòng, chùn bước.
• Nuôi dưỡng và duy trì mối quan hệ lành mạnh với những người thân yêu bằng cách dành thời gian gặp gỡ, trò chuyện và cùng nhau tham gia các hoạt động ý nghĩa và bổ ích.
• Làm những việc bạn yêu thích: hát, nhảy, nấu ăn, trồng cây, uống trà, viết lách, du lịch…
• Tập thể dục thường xuyên và điều độ, kết hợp hít thở sâu.
• Xây dựng chế độ ăn uống đa dạng, phong phú, uống nhiều nước, tăng cường ăn rau quả, ngũ cốc, thịt, cá và kiêng cà phê, chè đặc, rượu bia và các chất kích thích.
• Chú ý ngủ đủ giấc, đúng giờ, không thức khuya.
• Duy trì thói quen ngồi thiền, tập yoga, thư giãn sâu, nghe nhạc, đọc sách.
• Ngừng rên rỉ. Thay vào đó, hãy luôn yêu thương, chăm sóc cơ thể và tạo động lực để tiến về phía trước.
• Tham gia các nhóm hoặc cộng đồng hỗ trợ những người bị trầm cảm.
• Đảm bảo rằng bạn luôn bận rộn với các công việc hàng ngày để tránh cảm thấy bế tắc, chán nản và tuyệt vọng.
• Tắm nước nóng (35 – 37 độ C) khoảng 15 phút / ngày.
• Tránh xa những bộ phim / bản nhạc buồn.
• Thường xuyên chơi với thú cưng để cải thiện tâm trạng.
• Đến nơi có nhiều ánh sáng, ưu tiên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời để loại bỏ cảm giác u ám, phiền não.

Bệnh trầm cảm có thể tự khỏi không? Nó có thể được chữa khỏi? Câu trả lời là có. Người bệnh hoàn toàn có thể đẩy lùi bệnh bằng cách kết hợp điều trị nội khoa và liệu pháp tâm lý. Tuy nhiên, quá trình chữa bệnh đòi hỏi nhiều thời gian, công sức và tiền bạc. Vì vậy, bạn nên cố gắng kiên trì điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.