Con trai tôi đã thường sử dụng nhà vệ sinh công cộng nhưng bây giờ hét lên nếu chúng tôi thậm chí chỉ định thử. Có lời gợi ý nào cho tôi không?
Câu trả lời đến từ nhà tâm lý học Terry Katz, Tiến sĩ của mạng lưới điều trị tự kỉ của tổ chức Autism Speaks tại đại học Colorado-Denver School of Medicine and Children’s Hospital.
Đây là một câu hỏi hay bởi vì rất nhiều gia đình của chúng tôi phải đấu tranh với vấn đề này. Vì con trai bạn đã thường đi nhà vệ sinh công cộng ở những nơi công cộng mà không gặp khó khăn gì, hãy nghĩ về những gì đã thay đổi. Cậu ấy có vấn đề gì với cách mà điều gì đó được trông thấy, gây nên tiếng động, cảm giác hoặc ngửi thấy trong phòng vệ sinh công cộng? Có lẽ cậu ấy lúng túng bởi tiếng của một cái toilet rửa bằng tia nước hoặc một cái máy sấy khô tay. Có lẽ là cảm giác của cuộn giấy toilet hoặc là sự lạnh lẽo của nước trong lavabo đã làm cậu ấy khó chịu. Cậu ấy có sợ những cái toilet hoặc vòi nước tự động? Có lẽ cậu ấy lo lắng về việc sử dụng một cái bô hoặc sử dụng một phòng nhỏ mà cần được khóa lại. Cậu ấy có lo lắng về việc có bao nhiêu người trong phòng không? Cậu ấy có cần nhiều hơn sự riêng tư không? Hay là ai đó nói điều gì mà tạo ra nỗi sợ hãi mới? Nếu bạn có thể tìm ra điều gì đang làm cho cậu ấy lo lắng, bạn sẽ bước những bước đầu tiên trong việc giúp cậu ấy bắt đầu lại việc sử dụng nhà vệ sinh công cộng.
Nếu bạn không thể tìm ra nguyên nhân gây nên sự thay đổi thì sao? Vậy thì, tôi gợi ý rằng bắt đầu từ đầu để dạy kĩ năng này. Dưới đây là một số bước có ích. Hãy nhớ rằng con bạn có thể cần tập mỗi bước một vài lần trước khi cậu ấy sẵn sàng để đi đến bước tiếp theo. Sẽ là có ích nếu cả 2 bạn có thể thư giãn trong suốt quá trình. Vì vậy đừng vội vàng hoặc áp dụng áp lực thái quá. Hãy chuẩn bị cho quá trình và cân nhắc sử dụng những sự giúp đỡ về thị giác, những câu chuyện xã hội và phần thưởng để giúp con bạn nắm vững mỗi bước.
- Hãy bắt đầu bằng việc chỉ ra những nhà vệ sinh công cộng bạn bắt gặp. Đừng đi vào đó vội. Hãy chỉ nói về những biển hiệu của nhà vệ sinh công cộng, có lẽ là cách mà chúng khác nhau và chúng có gì giống nhau. Hãy tìm một số hình ảnh an toàn để nhìn của nhà vệ sinh công cộng trên internet và đưa nó cho con bạn.
- Tiếp theo, hãy chọn một nhà vệ sinh công cộng cho việc thử đi đến. Cân nhắc con bạn có thể thấy cái gì làm cho cậu ấy bối rối và phát triển một kế hoạch. Ví dụ, bạn có thể lấy một số hình ảnh của nhà vệ sinh công cộng và sử dụng chúng trong một câu chuyện xã hội. Nếu như những tiếng động từ những toilet rửa bằng tia nước hoặc những máy sấy khô tay có khả năng làm con bạn khó chịu, hãy cân nhắc cho cậu ấy đeo head phone. Điều đó có thể giúp khi để cho cậu ấy lắng nghe một bài hát yêu thích trên head phone. Tương tự nếu như ánh sáng làm cậu ấy khó chịu, bạn có thể cung cấp kính râm. Cũng sẽ là có ích nếu cung cấp một vật dễ chịu mà có thể vừa với túi của cậu ấy hoặc là một cái ba lô.
- Về việc thử đi đến nhà vệ sinh công cộng, hãy để cho con bạn biết rằng cậu ấy không phải thật sự sử dụng cái toilet. Cậu ấy có thể đi vào nhà vệ sinh công cộng và rẽ phải vòng quanh để đi ra ngoài nếu cậu ấy muốn. Hãy đưa ra lựa chọn là đi vào với cậu ấy. Nếu cậu ấy vẫn còn vấn đề, hãy nghĩ về những điều khác bạn có thể làm để tăng sự thoải mái cho cậu ấy.
- Tiếp theo hãy để cho con bạn học cách rửa tay trong nhà vệ sinh công cộng. Cậu ấy sẽ đi vào nhà vệ sinh, rửa tay và đi ra. Nếu sử dụng chậu rửa hoặc máy sấy là khó khăn với cậu ấy, đưa cho cậu ấy khăn tay dùng một lần mà cậu ấy có thể tập trước ở nhà. Bước này có thể được thực hành ở những nhà vệ sinh công cộng khác nhau. Nhưng một lần nữa, bạn có thể cần đến những nhà vệ sinh công cộng này một mình để bạn có thể giúp chuẩn bị cho cậu ấy thành công trong những tình huống mới và khác lạ.
- Tiếp theo hãy để con bạn thực hành đứng trong một căn buồng nhỏ hoặc gần một cái bô. Cậu ấy không cần phải thực sự đi tiểu. Nếu cần thiết, hãy bắt đầu nhanh gọn và tăng thời gian cậu ấy làm điều này qua một loạt lần ghé thăm.
- Bước tiếp theo là thực hành thực sự việc đi tiểu trong một toilet công cộng. Một số trẻ em sợ tiếng động của toilet rửa bằng tia nước hoặc lo lắng rằng cái toilet sẽ dội nước trong khi chúng vẫn đang ở gần đó. Nếu như cái toilet dội nước tự động, hãy thử che cái cảm biến khi con bạn đang trong căn phòng nhỏ. Như mọi lần, hãy nghĩ về những gì bạn có thể sử dụng để giúp con bạn cảm thấy thoải mái hơn. Nếu cậu ấy không thích cái cảm giác của giấy trong toilet, hãy cho cậu ấy dùng khăn tay hoặc giấy lau. Nếu bước này làm con bạn lo âu, đừng cố nài ép việc rửa tay bên trong nhà vệ sinh sau đó.
- Nếu bạn đang đi cùng con bạn và muốn cậu ấy sử dụng nhà vệ sinh công cộng một mình, hãy kiên nhẫn giúp cậu ấy qua từng bước một trên đây.
Khi con bạn đã sẵn sàng sử dụng nhà vệ sinh công cộng một mình, hãy nhớ đi qua những luật không nói thành lời. Website của tổ chức Autism Speaks có một số những lời khuyên an toàn quan trọng cho việc sử dụng một nhà vệ sinh công cộng ở đây.
