Bệnh Tự Kỷ là gì ? Đây là một câu hỏi khó tìm câu trả lời ! Nếu chỉ dựa vào định nghĩa có thể bạn dễ tìm ra câu trả lời đúng; tuy nhiên, trong thực tế và thực hành tâm lý lâm sàng xem chừng-nhiều đáp án đúng trở thành sai ! Đó là chưa kể đến việc định nghĩa thế nào là tự kỷ không phải là bất biến – nay nói thế này mai người ta sẽ nói khác – vì sẽ có cách định nghĩa khác. Phải chăng những vấn đề này bị chi phối bởi Chủ thuyết Hành Vi (Behaviorism)?
Bài liên quan:
>>> Chứng tự kỷ không cần chữa trị cũng sẽ tự khỏi <<<
>>> 11 quan niệm không đúng về chứng tự kỷ. <<<
Trong bối cảnh mà nguyên nhân của chứng tự kỷ không rõ ràng, vì thiếu năng lực nghiên cứu… có không ít chuyên gia, nhà giáo dục của chúng ta (kể cả cha mẹ của trẻ) vô tình bị rơi vào sự chi phối bởi – Hành Vi Chủ Nghĩa (Behaviorism ). Do thiếu khả năng để hiểu những vấn đề diễn biến nội tâm của trẻ em nên luôn luôn bị động chỉ để đối phó với các hành vi mới nảy sinh của trẻ.
Vì bận rộn với đời thường , nhiều phụ huynh không có điều kiện học hỏi để nắm bắt những vấn đề mới nảy sinh trong nhu cầu phát triển của trẻ em là điều không đáng trách. Dưới cặp mắt người bình thường, chúng ta cũng có thể cảm nhận được nhu cầu phát triển đời sống tinh thần của trẻ em hiện nay so với cùng lứa tuổi cách đây ~10 năm cũng đã khác rất nhiều, dù là đứa trẻ sống ở thị thành hay ở nông thôn ?
Điều đáng phiền trách là những gì cần đáp ứng nhu cầu phức tạp cho sự tiến bộ đó, theo tôi nghĩ là chưa được đáp ứng thỏa đáng. Từ đó, nảy sinh nhiều mâu thuẫn dẫn đến sự nhầm lẫn một khi đứa trẻ phát triển không bình thường – chậm hơn hoặc năng động hơn – những trẻ cùng trang lứa. Và không ít trẻ – không được chúng ta hiểu về cái thế giới tâm hồn khác biệt của chúng – nên bị đẩy vào tình trang phải mang nhãn TRẺ ĐẶC BIỆT, có những chứng tật đi kèm dễ nhầm lẫn với các hội chứng rối loạn về tâm thần như ADD, ADHD, Tự Kỷ…
Dù cho đứa trẻ con của bạn thực sự mắc phải những rối loạn đó – về mức độ nặng nhẹ cũng khác nhau. Vì vậy cách giáo dục – học tập của trẻ đòi hỏi những điều khác biệt – cũng rất khác nhau. Nhà & trường phải là một môi trường để trẻ trải nghiệm về cuộc sống theo cách của chúng chứ không phải chỉ là nơi nuôi – giữ trẻ ? Để phòng ngừa, tránh sự sai sót và nhầm lẫn về nhận thức và phương pháp – luận, tôi giới thiệu tóm tắt khái niệm về Thuyết Hành Vi.
Chủ thuyết Hành Vi (Behaviorism ) ?
“Nhà tâm lý học phái hành vi-Behaviorism, cho rằng ý thức của con người mênh mang không có quy luật, không thể nghiên cứu, cần phải quan sát, trắc nghiệm và so sánh như là toàn bộ hành vi của động vật, tuy có thể nhận thấy tình trạng hoạt động ẩn giấu trong cơ thể và tiềm thức, nhưng cuối cùng cũng không thể xác định rõ ràng. Ngoài ra, còn có các phái tâm lý học khác, nhưng đa phần cũng tương tự như thế mà thôi.
Định nghĩa
Behaviorism là một thuyết – giáo dục chỉ tập trung vào quan sát hành vi khách quan và xem nhẹ bất kỳ hoạt động độc lập của tâm hồn. Các nhà tâm lý theo thuyết hành vi xác định học tập không có gì khác hơn là việc thu nhận các hành vi mới dựa trên các điều kiện theo môi trường xung quanh.
Thảo luận
Các thí nghiệm do các behaviorists xác định điều kiện (quá trình thực hiện một số hành động cụ thể trực tiếp ảnh hưởng đến học tập của một cá nhân ) như là một quá trình bao trùm. Có hai loại điều kiện khác nhau, tùy theo mỗi một mô hình hành vi khác nhau:
Điều kiện cổ điển xuất hiện khi một phản xạ tự nhiên phản ứng với một kích thích. Chúng ta là “có dây”mang tính sinh học – được kích thích nhất định sẽ sản xuất một phản ứng cụ thể. Một trong những ví dụ khá phổ biến của điều kiện cổ điển trong môi trường giáo dục là trong tình huống mà học sinh thể hiện nỗi sợ hãi và lo lắng không hợp lý như – sợ thất bại, sợ nói trước đám đông và nỗi ám ảnh về trường phổ thông.
Hành vi hoặcđiều kiện quan sát được – xảy ra khi một đáp ứng với kích gia tăng. Về cơ bản, điều kiện quan sát được- là một hệ thống phản hồi đơn giản: Nếu một phần thưởng và củng cố theo sau để đáp ứng với kích thích, sau đó đáp ứng ngày càng trở nên có thể xảy ra về sau. Ví dụ, behaviorist hàng đầu BF Skinner sử dụng các kỹ thuật củng cố để dạy chim bồ câu khiêu vũ và chơi bóng trong một hẻm nhỏ.
Đã có nhiều lời chỉ trích behaviorism, bao gồm những điều sau đây:
- Behaviorism không tính đến với tất cả các loại hình học tập, vì nó không quan tâm đến các hoạt động của tâm hồn.
- Behaviorism không giải thích một số cách học – chẳng hạn như hiểu biết của các mô hình ngôn ngữ khác, mới đối trẻ con – mà theo đó không có cơ chế tăng cường.
- Nghiên cứu đã chỉ ra rằng ở động vật cũng thích nghi với mô hình – tăng cường thông tin mới. Ví dụ, một con chuột có thể thay đổi hành vi của nó để đáp ứng với những thay đổi trong cách bố trí của một mê cung trước đó đã được cũng cố làm cho nó trở nên quen thuộc.
Behaviorism tác động học tập thế nào
Lý thuyết này là tương đối đơn giản để hiểu bởi vì nó chỉ dựa vào các hành vi quan sát được và mô tả một số luật phổ quát của hành vi. Kỹ thuật tăng cường tích cực và tiêu cực của nó có thể rất hiệu quả, chẳng hạn như trong điều trị các rối loạn của con người bao gồm cả chứng tự kỷ, rối loạn lo âu và hành vi chống đối xã hội. Behaviorism thường được sử dụng bởi các giáo viên : khen thưởng, trừng phạt những hành vi của trẻ.
Behaviorism thường thấy trái ngược với constructivism (một mô hình : học tập là một quá trình hoạt động và xây dựng). Constructivists có nhiều khả năng cho phép trẻ trải nghiệm và khám phá ngay trong lớp học và là nơi nhấn mạnh nhiều hơn vào trải nghiệm của người học. Trái ngược lại với behaviorists, họ cảm thấy rằng một sự hiểu biết từ bộ não được giảng dạy.”(*)
Chú thích:
(*)Behaviorism (http://www.funderstanding.com/v2/theory/behaviorism/)
