Hội chứng cô đơn trong gia đình – căn bệnh nghe có vẻ xa lạ nhưng thực tế hiện nay có rất nhiều người đang mắc phải tình trạng này. Người mắc bệnh này có thể có cuộc sống vật chất, nhưng lại thiếu thốn tình cảm và mong muốn được yêu thương của chính người thân trong gia đình. Giữa họ dường như có một bức tường ngăn cách khiến họ không thực sự hiểu được thế nào là mái ấm gia đình thực sự. Cùng tìm hiểu thông tin chi tiết về căn bệnh này qua bài viết dưới đây nhé.

Hội chứng cô đơn trong gia đình là gì

Cô đơn không hẳn là trạng thái ở một mình mà thực chất là cảm giác dù chỉ có một mình hay bên cạnh rất nhiều người nhưng bạn không có ai để chia sẻ, không ai có thể hiểu được mình. Đó là một cảm giác rất lạ khiến chúng ta cảm thấy buồn chán, mệt mỏi, tủi thân và cũng đầy thất vọng.

Không ai muốn trở thành một người cô đơn trong gia đình, nhưng hoàn cảnh đưa đẩy chúng ta phải như vậy. Cô đơn trong gia đình có thể hiểu là tình trạng một người không thể chia sẻ, không thể tâm sự cùng ai để bày tỏ tình cảm của mình trong chính ngôi nhà của mình.

Đối với mỗi người, gia đình thường là nơi ấm áp nhất, có cha mẹ, anh chị em – những người luôn sẵn sàng che chở và lắng nghe họ bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, ở những người mắc chứng này họ thường cảm thấy không có mối liên hệ với gia đình.

Trên thực tế, một số thống kê cho thấy những người mắc bệnh này thường có gia đình khá giả, họ hàng cũng hòa thuận, không bạo lực, không xung đột (hoặc cũng có thể xảy ra cãi vã) và quan trọng nhất là họ thường không dành thời gian cho nhau.

Người bị ảnh hưởng có thể là vợ, chồng và đặc biệt là trẻ em. Tỷ lệ trẻ em mắc hội chứng cô đơn trong gia đình hiện nay khá cao.

Một số triệu chứng của những người mắc bệnh này là:

Chán nản, mệt mỏi, uể oải, buồn bã, u uất
Có xu hướng nói chuyện với chính mình
Thường lạm dụng các thiết bị công nghệ như điện thoại, máy tính, iPad quá nhiều
Khó nói chuyện với các thành viên trong gia đình
Giảm khả năng tập trung, học hành hoặc công việc giảm sút
Tinh thần yếu, thường xuyên căng thẳng
Khó chịu, nóng nảy hoặc có xu hướng dễ bị kích động hơn bình thường
Thường xuyên đi chơi với bạn bè và có thể coi trọng người ngoài hơn người thân trong gia đình
Trong nhà lúc nào cũng có cảm giác lạnh lẽo và rợn người nên ít khi ở nhà.
Ngày càng cảm thấy xa cách với các thành viên trong gia đình
Có xu hướng tìm đến các chất kích thích như rượu, thuốc lá hoặc ma túy

Những người bị tình trạng này cũng thường dễ mắc các vấn đề tâm lý khác, chẳng hạn như trầm cảm và do gia đình không quan tâm nên bệnh thường phát hiện khá muộn.

Nguyên nhân của hội chứng cô đơn trong gia đình

Gia đình vốn dĩ là nơi mà dù chúng ta là ai, bao nhiêu tuổi, dù chúng ta có làm sai điều gì, nhưng chỉ khi về nhà, về với mọi người trong gia đình thì chúng ta mới cảm nhận được nơi đây là bình yên nhất. Tuy nhiên, có những người khi trở về nhà chỉ cảm thấy cô đơn, trống trải, không có ai để tâm sự, chia sẻ.

Càng ở trong những ngôi nhà lớn, nỗi cô đơn càng trở nên lớn dần và khiến họ chỉ muốn chạy ra khỏi ngôi nhà của chính mình.

Trên thực tế, căn bệnh hiếm khi xuất phát từ việc cha mẹ, vợ chồng thường xuyên xảy ra mâu thuẫn mà thường xuất hiện ở những mái ấm tưởng chừng rất bình yên, hạnh phúc.

Không phải các thành viên trong gia đình không yêu thương nhau mà là do họ bộc lộ tình cảm sai cách, bất cẩn khiến người kia (người bệnh) không cảm nhận được hơi ấm của gia đình.

Chúng ta thường nghĩ rằng sống trong một gia đình, chỉ cần nhìn thấy nhau là biết mình có ổn hay không mà đôi khi quên mất rằng mình phải chia sẻ với nhau. Sự bận rộn, hời hợt, thờ ơ của các thành viên trong gia đình là nguyên nhân dẫn đến hội chứng cô đơn trong gia đình.

Một số ví dụ cụ thể về các tình huống có thể gây bệnh là:

Các bậc cha mẹ thường quá bận rộn với công việc kinh doanh và kiếm tiền nên không có thời gian chăm sóc con cái. Họ thường để con cho người giúp việc hoặc để con làm bạn với máy tính, điện thoại, tivi và không có thời gian trò chuyện, chia sẻ với con hàng ngày. Ngay cả trong những dịp đặc biệt của con như kỳ thi, sinh nhật, họp phụ huynh hay khi con nhận giải thưởng, cha mẹ cũng không có mặt, chúc mừng. Những đứa trẻ gặp phải tình trạng này có nguy cơ mắc hội chứng cô đơn trong gia đình rất cao.
Việc cha mẹ quá quan tâm, can thiệp vào mọi vấn đề, mọi tình huống trong cuộc sống, không quan tâm đến suy nghĩ, cảm xúc của con cái, luôn áp đặt con cái quá mức khiến trẻ ngày càng cảm thấy ngột ngạt ngay cả trong cuộc sống riêng của mình. Tôi cho rằng bố mẹ không thương mình, ngày càng xa cách và không muốn nói chuyện với họ mà chỉ muốn ở trong phòng một mình.
Cha mẹ thường có xu hướng yêu thương và ưu tiên một trong hai anh em, người còn lại cũng cảm thấy cô đơn trong chính gia đình của mình.
Người vợ cũng có thể mắc bệnh này khi người chồng quá vô tâm, hời hợt, thiếu tinh tế, tuy không phải không chung thủy nhưng lại thường xuyên đi nhậu nhẹt với bạn bè, ăn chơi quên lãng những dịp đặc biệt của hai người mặc dù vợ đã chuẩn bị trước. Bệnh này đặc biệt xảy ra ở phụ nữ mang thai và sinh nở hoặc những người chỉ ở nhà, không chịu ra ngoài.
Người đàn ông và người chồng mắc hội chứng cô đơn trong gia đình cũng có thể xảy ra. Theo truyền thống, đàn ông thường rất áp lực về vấn đề kinh tế, luôn gánh vác trọng trách làm chủ và vun vén gia đình. Tuy nhiên, việc vợ con không hiểu điều này, thường xuyên gây áp lực, cằn nhằn, than thở hay chê bai người chồng kém cỏi hoàn toàn có thể khiến anh ấy cảm thấy lạc lõng, lạc lõng trong ngôi nhà của mình.

Sự phát triển của xã hội và sự phù phép của thành tích và tiền bạc là những nguyên nhân góp phần làm cho con người ngày càng ít quan tâm đến đời sống tinh thần. Tất nhiên, có tiền cũng rất quan trọng, nhưng chính gia đình hay những người thân yêu mới là tài sản quan trọng nhất của mỗi chúng ta.

Đời sống tinh thần cũng quan trọng như đời sống vật chất vì thực tế khi chúng ta cảm thấy vui vẻ, sảng khoái thì dù chỉ một bát cơm trắng cũng cảm thấy ngon không kém. Gia đình là kho báu vô cùng quý giá nhưng chúng ta thường không biết cách trân trọng vì biết rằng nó sẽ luôn ở đó, dù chúng ta có thế nào, dù chúng ta có làm gì đi chăng nữa.

Những người phải sống trong cảnh cô đơn ngay cả trong chính ngôi nhà của mình sẽ cảm thấy vô cùng đau khổ và tất nhiên chỉ có bản thân họ mới hiểu được điều này.

Hội chứng cô đơn trong gia đình có nguy hiểm không

Theo các chuyên gia, Hội chứng Gia đình Cô đơn chỉ cách bệnh trầm cảm hoặc rối loạn tâm lý vài “bước chân”. Cảm giác cô đơn khiến họ cảm thấy vô cùng bức bối và bí bách, lâu dần nó trở thành tảng đá lớn đè nặng lên tâm trí khiến họ ngày càng cảm thấy nặng nề, suy nghĩ đủ điều tiêu cực.

Nếu vẫn không nhanh chóng nhận được sự quan tâm phù hợp từ gia đình, người bệnh rất khó thoát khỏi những cảm xúc khó nói này và phải điều trị tâm lý để tránh xuất hiện những biến chứng nguy hiểm khác.

Gia đình là nền tảng quan trọng để mỗi người trong gia đình có điều kiện phát triển tốt nhất, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ. Mất niềm tin vào gia đình cũng khiến họ dễ lạc lối, sa ngã, mắc sai lầm.

Ví dụ, khi trẻ nhỏ không được cha mẹ chăm sóc, chúng có xu hướng chơi với bạn xấu để nổi loạn, điều này khiến tâm trí của chúng bị lấp đầy, mặt khác, đây cũng là cách chúng nhận được sự quan tâm, lo lắng của cha mẹ. Một số khác thì học hành, làm việc, tinh thần sa sút và chỉ biết trốn trong phòng, không muốn ra ngoài giao tiếp với ai.

Như đã nói, trẻ em rất dễ mắc bệnh này. Nếu không có sự quan tâm của cha mẹ, trẻ thường có những suy nghĩ méo mó, chỉ quan tâm đến cảm xúc của bản thân, mà không có sự thấu hiểu.

Một số trẻ bị cha mẹ thúc ép quá mức thường không biết cách đương đầu với khó khăn, trở nên ỷ lại, dễ gặp thất bại trong tương lai. Nhiều người cũng đã từng tự tử vì nghĩ rằng không có ai thực sự quan tâm và yêu thương mình.

Nhìn chung, hội chứng cô đơn trong gia đình là một căn bệnh tiềm ẩn nhiều nguy cơ không ai nên chủ quan. Những người thiếu thốn tình cảm gia đình rất dễ có những suy nghĩ lệch lạc, méo mó và dẫn đến những hậu quả xấu khác mà không ai mong muốn.

Hướng điều trị hội chứng cô đơn trong gia đình

Để điều trị hội chứng gia đình cô đơn, trước hết các thành viên trong gia đình cần nhận thức và thay đổi. Tâm lý trị liệu cũng là một biện pháp phù hợp để cả người bệnh và người nhà hiểu rõ hơn về căn bệnh này, từ đó tìm được sự kết nối giữa các thành viên.

Thực hiện các hoạt động thư giãn, vui vẻ bên gia đình cũng là một trong những biện pháp củng cố lòng tin và tình cảm của người bệnh đối với gia đình.

Chủ động chia sẻ cảm xúc với gia đình

Như đã nói, bản chất của sự cô đơn trong gia đình thường không liên quan đến xung đột mà là do các thành viên trong gia đình thiếu quan tâm hoặc thể hiện sai tình cảm. Vì vậy, người bệnh có thể mở lòng và chia sẻ với mọi người trước thay vì cứ để bản thân giữ những tiêu cực, bực bội.

Sự bận rộn của bố mẹ, của chồng hay sự cằn nhằn quá mức của vợ thường vì mục đích mong muốn cuộc sống tốt đẹp hơn chứ không có ý đồ xấu nên đôi khi người bệnh cũng cần chủ động chia sẻ vấn đề sở hữu trước đây.

Ví dụ, một đứa trẻ có thể trực tiếp nói rằng nó muốn bố mẹ có thể đi ăn cùng hoặc đi chơi cùng vì nó cảm thấy rất cô đơn và mệt mỏi. Người chồng có thể dùng buổi hẹn hò để hâm nóng tình cảm vợ chồng và nói rõ với vợ rằng anh ấy hiểu tình cảm của mình.

Vợ có thể nấu những món ăn ngon mà chồng thích để lôi kéo chồng vào bữa cơm gia đình đầm ấm thay vì suốt ngày đi ăn ngoài hàng với bạn bè.

Trò chuyện trực tiếp ít nhất có thể giúp đối phương hiểu được phần nào mong muốn và cảm xúc của chính họ. Từ đó, hai bên có thể tìm ra hướng giải quyết phù hợp, biết cách thông cảm hay quan tâm đến nhau nhiều hơn.

Tuy nhiên, trên thực tế không phải ai cũng có thể hiểu được điều này. Đặc biệt khi cảm xúc của những người mắc hội chứng cô đơn trong gia đình thường khá tiêu cực, khó bộc lộ hay chia sẻ cảm xúc.

Một số người có thể nghĩ rằng những gì người kia đang nói là vô lý bởi vì họ đang cố gắng làm cho cuộc sống gia đình của họ tốt hơn bằng cách kiếm nhiều tiền hơn. Điều này có thể làm cho tình trạng của bệnh nhân trở nên tồi tệ hơn.

Gặp chuyên gia tâm lý

Hội chứng gia đình cô đơn không nguy hiểm như trầm cảm nên có thể không cần sử dụng thuốc nhưng liệu pháp tâm lý sẽ là phương pháp thích hợp để giải quyết vấn đề cho người bệnh trong gia đình.

Các bác sĩ tâm lý sẽ đóng vai trò như một người bạn, người có thể lắng nghe và chia sẻ những cảm xúc tiêu cực mà người bệnh đang gặp phải, từ đó đưa ra hướng giải quyết tốt nhất cho mỗi người.

Bản thân người bệnh nên tham gia trị liệu cùng người nhà để người thân của họ cũng có thể hiểu được những cảm xúc mà họ đang trải qua. Chuyên gia tâm lý có thể trò chuyện riêng hoặc tổ chức các buổi trị liệu gia đình để các thành viên có thể hiểu và kết nối với nhau.

Khi các thành viên hiểu nhau, biết tầm quan trọng của sợi dây kết nối tình cảm của các thành viên trong gia đình thì sẽ có cách giải quyết phù hợp hơn.

Nếu bản thân người bệnh không tự tin hoặc không biết chia sẻ trực tiếp tình trạng bệnh của mình với cha mẹ, người thân thì liệu pháp tâm lý luôn là giải pháp phù hợp nhất. Các bác sĩ tâm lý cũng sẽ giúp người bệnh cách kiểm soát cảm xúc, loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực và tập trung vào những điều lạc quan, tích cực hơn để cải thiện bệnh hoàn toàn hiệu quả.

Tham gia các hoạt động kết nối với gia đình của bạn

Thay vì ủ rũ hay suy nghĩ về những điều tiêu cực, bạn có thể rủ gia đình tham gia một chuyến du lịch hoặc các hoạt động giúp gắn kết, giao lưu giữa các thành viên như đi công viên giải trí, khám phá nhà ma hay đơn giản là cả nhà cùng nhau nấu nướng, dọn dẹp.

Những khoảng thời gian hạnh phúc bên người thân trong gia đình có thể chữa lành mọi vết thương tinh thần mà không cần dùng đến bất kỳ loại thuốc nào.

Không chỉ gia đình mà bệnh nhân cũng nên là người tích cực động viên và lên kế hoạch cho những kế hoạch này. Người nhà cần đảm bảo giữ lời hứa về những lần gặp gỡ, vui vẻ với người bệnh, vì chỉ cần thất hứa một lần cũng có thể khiến tình trạng của người bệnh trở nên trầm trọng hơn.

Thực hiện các biện pháp thư giãn tinh thần

Thời gian dư dả đôi khi có thể làm trầm trọng thêm cảm giác cô đơn của bạn, vì vậy hãy luôn bận rộn. Tất nhiên, không nhất thiết phải tập trung vào việc kiếm tiền mà bạn có thể nghiên cứu, tìm tòi và dành thời gian cho sở thích của mình.

Ví dụ, học đan lát, leo núi, học một thứ gì đó mà bạn đã yêu thích từ lâu. Điều này vừa làm giảm cảm giác trống trải vừa mang lại sự hưng phấn trong tâm trí giúp bạn vui vẻ hơn.

Đồng thời, cũng cần thực hiện các biện pháp giúp thư giãn tinh thần như yoga, thiền, xông hơi tinh thần, tắm nước ấm, xem phim vui nhộn. Chia sẻ cảm xúc của bạn với những người thân thiết khác, chẳng hạn như bạn bè, cũng có thể giúp giải tỏa những điều tiêu cực đang tích tụ quá nhiều trong tâm trí bạn.

Đừng quên tránh xa các chất kích thích đặc biệt như: rượu bia, thuốc lá, ma túy,…vì nó sẽ chỉ khiến tình cảnh của bạn trở nên tồi tệ hơn.

Phòng tránh nguy cơ mắc hội chứng cô đơn trong gia đình

Trên thực tế, không khó để ngăn chặn sự cô đơn trong gia đình. Mỗi người chỉ cần thay đổi suy nghĩ về tầm quan trọng và cách thể hiện sự quan tâm đến người thân trong gia đình thì hoàn toàn có thể phòng tránh được nguy cơ mắc bệnh cho bản thân hoặc những người còn lại. Đặc biệt

Hãy dành thời gian quan tâm và trò chuyện với các thành viên trong gia đình mỗi ngày. Mọi người có thể đặt ra quy tắc ăn cùng nhau ít nhất một bữa mỗi ngày, có thể là bữa sáng hoặc bữa tối.
Đối với những người đang học tập, làm việc xa nhà hoàn toàn có thể sử dụng tính năng nhắn tin, gọi video cho các thành viên trong gia đình mỗi ngày.
Cha mẹ nên dành ít nhất 30 phút – 1 tiếng để nói chuyện với con mỗi ngày. Hỏi xem hôm nay con bạn thế nào, có chuyện gì vui buồn chia sẻ với bố mẹ không. Bản thân cha mẹ cũng có thể chủ động mở lòng chia sẻ với con trước để con thoải mái chia sẻ những vướng mắc của bản thân.
Cả gia đình có thể cùng nhau đi du lịch, cùng nhau ăn uống hay đi chơi đâu đó để gắn kết tình cảm với nhau dễ dàng hơn.
Hãy chủ động chia sẻ cảm xúc với nhau thay vì giấu giếm sự tức giận hay khó chịu trong lòng. Những điều tiêu cực tích tụ càng lâu càng dễ bùng nổ
Bao dung, thấu hiểu cho nhau, nghĩ cho nhau thay vì ích kỉ chỉ nghĩ đến bản thân mình
Hãy dành thời gian cho bản thân để thư giãn mỗi ngày thông qua các biện pháp đơn giản như viết nhật ký, tắm nước ấm hoặc tập thiền.

Hội chứng gia đình cô đơn là căn bệnh mà nhiều người đang gặp phải hiện nay với nhiều hậu quả xấu, vì vậy cần phát hiện càng sớm càng tốt. Thay đổi suy nghĩ về tầm quan trọng của gia đình, biết cách quan tâm đến các thành viên sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc căn bệnh này.