Cuộc sống quanh ta luôn đầy ắp những niềm vui và nỗi buồn, mà trong tâm trí mẹ giờ đây được minh họa là hình ảnh quyển vở Ben 10 và con khủng long màu xanh tím. Mẹ cầu mong sẽ ngày càng ít khủng long màu xanh tím và Dê của mẹ sẽ bước vào lớp 1 suôn sẻ với những quyển vở bìa in hình Ben 10.
Hôm đó là một sáng thứ 2 bình dị như bao buổi sáng đầu tuần khác, mẹ vẫn len lỏi trong đoàn người trên phố Khâm Thiên. Trời nắng sớm và nắng gắt quá, ai cũng bịt kín mít, nào là khẩu trang che kín mặt, kính râm, áo chống nắng và thậm chí còn cả váy chống nắng nữa. Hôm đó mẹ đi làm muộn hơn ngày thường, và vào tầm này đường khá đông, dòng người cứ nhích dần, nhích dần từng mét.
Bỗng mẹ nhìn thấy một con khủng long đồ chơi màu xanh tím. Một đôi tay đang cầm nó với một tư thế đặc biệt mà chỉ có người mẹ có con tự kỷ mới có thể nhận ra nhanh như vậy. Một bàn tay gầy, xương xương với những ngón tay dài và ngượng ngịu. Mẹ chỉ cần nhìn tay cũng biết hơn con chừng 3-4 tuổi, tức là đã ở tầm tuổi “teen” rồi. Một bàn tay mà mỗi ngón tay đều có những cử động không hẳn cứng nhắc, không hẳn quá chặt, không hẳn run run, mà cũng không hẳn hờ hững, rất hứng khởi mà cũng đôi chút e dè. Mắt mẹ dán vào những chuyển động của hai bàn tay nhỏ đó, vì chúng nói cho mẹ biết rằng: Anh ấy giống như con!
Từ ngày biết con tự kỷ, cuộc sống của mẹ đã khác đi rất nhiều. Mẹ quan tâm hơn đến những mảnh đời éo le, những số phận không tròn trặn. Mẹ thương nhất những em bé chẳng may mắc bệnh nan y hay bị khuyết tật. Có lần tình cờ gặp một em bé mắc hội chứng Down, mẹ bắt chuyện và khen em bé ngoan và mặc váy đẹp quá và mẹ thấy nụ cười hạnh phúc trên mặt và trong ánh mắt của người mẹ. Gặp em bé mắc chứng bệnh lạ về da từ một tỉnh miền núi về Hà Nội khám chữa bệnh, mẹ cũng hỏi chuyện động viên, và dúi vào tay người mẹ nghèo chút tiền để mua kẹo cho con trước khi lên đường về. Gần nhà mình, có một cô em bé bị não úng thủy, mẹ mang tài liệu sang cho mẹ em ấy. Nhưng cũng không hiểu tại sao, mỗi khi tình cờ nhìn thấy hay gặp trẻ tự kỷ, tim mẹ như đứng khựng lại. Bởi mẹ đã trải qua bao nhiêu năm, tất cả các cung bậc cảm xúc, tâm lý, mẹ có thể cảm nhận được hết những gì mà những người cha, người mẹ khác đang trải qua. Mẹ luôn nghĩ rằng mình có thể ôm bất kỳ người mẹ cùng cảnh ngộ nào khác, bất kể thân sơ, ngay phút đầu gặp gỡ.
Có 1 tấm ảnh trên một website (www.taca.org) làm mẹ xúc động không thể nào cầm lòng: “Cứ tầm hơn 90 trẻ em thì có 1 trẻ mắc chứng tự kỷ. Vậy, tại sao những gia đình trẻ tự kỷ luôn cảm thấy cô đơn?” Sao mà chính xác thế. Ở Hà Nội này, có biết bao nhiêu gia đình có trẻ tự kỷ. Cứ cách vài trăm mét là lại có một nhà. Thế nhưng tự kỷ là một thứ quái ác, nó làm ta tự hào vì ta có một vẻ ngoài sáng láng, nhưng lại làm ta thắt ruột bởi những vấn đề về hành vi, nhận thức mà khó có thể giải thích tại sao đứa trẻ với ngoại hình khôi ngô lại hành xử như vậy, và chỉ có những người cùng cảnh ngộ mới hiểu và thông cảm được.
Mẹ đi theo con khủng long xanh tím ấy như thể mẹ bị thôi miên, bị hút theo. Mẹ cũng không nhìn rõ mặt anh ấy, chỉ một lần thấy anh ấy nâng con khủng long lên ngang tầm mắt, rồi nghiêng nghiêng đầu ngắm nó ở một tư thế và với ánh mắt mà mẹ thấy trong lòng thật xót xa. Ôi, những đứa trẻ tự kỷ, trong một thân hình to lớn, mà vẫn chỉ là những đứa bé con, những đứa bé con đặc biệt.
Ngã ba tiếp theo, con khủng long xanh tím ấy rẽ trái, còn mẹ đi thẳng để đến cơ quan. Vào phòng rồi mà mẹ vẫn bần thần, cứ ngắm mãi mấy tấm hình của con và chị K treo trên tường. Con có một nụ cười rất tươi với hai cái lúm đồng tiền sâu húm trên má. Và mỗi khi buồn, mẹ thường nhìn vào mấy cái miệng cười xinh đó, rồi như mẹ cũng bị cuốn theo và hết buồn lúc nào chẳng hay.
*****
Be là con bác Viên làm cùng cơ quan với mẹ. Be bằng tuổi con, nhưng Be đã học xong mẫu giáo và lên học tiểu học từ lâu rồi. Cuối năm, Be và chị Minh Hà đều đạt học sinh giỏi và được thưởng rất nhiều vở 4 ly. Thực ra thì Be vẫn có thể dùng vở 4 ly vào một số môn học, nhưng hai chị em Be vẫn muốn tặng hết cho con, vì năm học tới có có một sự kiện đặc biệt: con trai của mẹ sẽ bước vào lớp 1 và bắt đầu dùng vở 4 ly.
Con có một thú vui rất điển hình của tự kỷ là thú sưu tầm theo bộ. Một cái ô tô đơn lẻ, thì có thể con không thích, nhưng nếu có vài cái khác tương đồng, thì con sẽ rất thích ghép tất cả lại thành một bộ sưu tập. Mà đã là một bộ sưu tập thì phải luôn đi liền với nhau, không thể mất một cái nào, và nếu mất, con sẽ phải tìm cho bằng được.
Đi làm về, mẹ đưa con tập vở và nói: “Bạn Be tặng con đấy!”. Dĩ nhiên là con rất vui vì các quyển vở cùng cỡ với nhau và có hình bìa khác nhau. Con hý hoáy đếm đếm và xếp riêng những quyển có bìa giống nhau sau khi lẩm bẩm nhắc lại câu “Cám ơn Be” như mẹ gợi ý. Rồi con rút ra 2 quyển vở bìa Ben 10 ngắm nghía say sưa vì con chưa bao giờ có vở hình Ben 10, chắc là vậy.
Con đi lấy bút rồi ngồi luôn vào bàn. Con rải cả tập vở bên dưới, không quyển nào chồng lên quyển nào, rồi lấy một quyển Ben 10 đặt lên bàn và mở ra ngay ngắn. À, chắc là lại … nổi hứng chăm học đây. Thế là mẹ con mình thử tập viết chính tả những từ đơn giản nhất. Chắc vì con đang vui, nên con viết khá chuẩn so với bình thường.
Rồi thử luôn “vận hên”, con học luôn phép trừ. Phép trừ rất khó tư duy, không dễ như phép cộng. Phép trừ của con bắt đầu bằng phép “- 0”, và con thích vì nó dễ. Phép thứ hai là “- 1”, con cũng dần hiểu một chút rằng kết quả là số đếm ngược một đơn vị. Đến phép “ – 2”, con khoái chí lắm, và xòe bàn tay ra để gập bớt 2 ngón lại. Sau đó, con học cách đếm lùi 2 đơn vị. Phép toán của con luôn giới hạn trong phạm vi 5, số ngón tay của một bàn tay.
Thực ra con đã học phép trừ từ lâu rồi, nhưng không phải cứ học là sẽ thành công. Thế nên mẹ khoái khủng khiếp lên được. Vội nhắn tin cho các cô giáo ở lớp, vừa nhắn, vừa toét miệng ra cười, nụ cười có lẽ cũng giống như nụ cười của con trên tấm ảnh treo ở văn phòng.
Có thể ngày mai, con cũng không nhớ hết hoặc sẽ quên đi những gì hôm nay con làm được, nhưng mẹ tin rằng rồi có ngày con sẽ ghi nhớ. Đối với con, đó là một quyển vở thú vị vì bìa vở có hình Ben 10. Còn đối với mẹ, quyển vở Ben 10 đó thật ý nghĩa, đơn giản vì nó không chỉ là quyển vở, mà nó là tấm lòng và lời chúc may mắn, và là cả sự đồng hành lặng lẽ và vô hình của cả gia đình Be và những người bạn khác của chúng ta.
*****
Cuộc sống quanh ta luôn đầy ắp những niềm vui và nỗi buồn, mà trong tâm trí mẹ giờ đây được minh họa là hình ảnh quyển vở Ben 10 và con khủng long màu xanh tím. Mẹ cầu mong sẽ ngày càng ít khủng long màu xanh tím và Dê của mẹ sẽ bước vào lớp 1 suôn sẻ với những quyển vở bìa in hình Ben 10. Hai tuần học hè đã trôi qua trong sự nín thở của cả gia đình, và cô Nhung, giáo viên chủ nhiệm lớp 1A của con, hình như cũng là một thành viên trong biệt đội Ben 10 đấy, con trai nhé!
Mẹ Dê