Không biết bao lâu sau khi RDI – một phương pháp can thiệp cho trẻ tự kỷ – xuất hiện ở Mỹ, thì nó vượt qua được nửa vòng trái đất đến Việt Nam. Chắc chắn rằng đó chỉ là một khoảng thời gian rất ngắn. Người mang RDI vào Việt Nam không phải các nhà chuyên môn, mà chính là các bố mẹ của trẻ tự kỷ, những con người không bao giờ biết mỏi mệt và thôi hy vọng.
Nhóm tiên phong ở Hà Nội gồm 5 gia đình. Khi được hỏi rằng phương pháp này hình như quá mới, chưa chứng minh được sự thành công, thì mẹ Nem bình tĩnh đáp: “Nếu chờ được nó thành công trên khắp thế giới, thì Nem đã lớn mất rồi!”. Để theo RDI, các gia đình cần những điều kiện:
– Dành được thời gian cho con. RDI hướng dẫn cho các phụ huynh cách làm việc với con mình, trở thành người hướng dẫn của riêng con mình. Nó khác với ABA, ở chỗ ABA có thể đào tạo hàng loạt “người chữa bệnh” để làm việc với bất cứ đứa trẻ nào.
– Tiếng Anh lưu loát. Các bố mẹ phải đọc tài liệu và trao đổi hàng ngày với tư vấn viên. Vào thời điểm đó chưa có tư vấn viên RDI nào là người Việt. Bố mẹ cũng phải tham gia các lớp học trực tuyến trên mạng để tiếp thu phương pháp
– Có khả năng trang trải chi phí khá lớn. Nhưng nếu so với làm ABA “xịn” thì không đắt hơn.
Nhưng quan trọng hơn cả là RDI đem lại một niềm hy vọng mới, một cách thức làm việc mới, để sửa chữa tư duy máy móc của trẻ tự kỷ. Mục tiêu quan trọng nhất mà RDI hướng tới, là phát triển quan hệ xã hội, tư duy năng động linh hoạt – điều này là điểm yếu rõ nét nhất của trẻ tự kỷ.
Các bố mẹ đi tiên phong còn làm được một việc ngoài sức tưởng tượng. Tháng 11/2009, họ mời được Steven Gutstein – người sáng lập ra RDI sang Việt Nam để tổ chức một cuộc hội thảo lớn về RDI. Trước đó, họ cũng đã mời được một tư vấn viên là cô Maisie nói chuyện về RDI với sự tham gia của hơn 200 gia đình. Số lượng các gia đình theo RDI ở Việt Nam tăng dần. Những chia sẻ tài liệu, video được đăng tải trên diễn đàn và hộp thư nhóm.
Hơn 3 năm đã trôi qua, RDI không còn là thuật ngữ xa lạ với các phụ huynh tự kỷ Việt Nam. Hiện tại, trong mục phương pháp của diễn đàn tretuky.com, người phụ trách mới – Mẹ Minhcun03 – đang tập hợp lại các chia sẻ quan trọng nhất về RDI từ trước đến nay, với mong muốn kiến thức được hệ thống lại cho các cha mẹ đi sau.
Nào, các tiên phong dũng cảm về RDI: mẹ Nem, Cong, M&H, Yến Khanh… Dù biết các mẹ rất bận, và có lẽ vẫn đang trên đường miệt mài nghiên cứu những tài liệu mới nhất, nhưng xin thường xuyên ghé lại diễn đàn, tiểu mục về RDI. Mẹ Minhcun03 gọi các mẹ là “những cánh chim đại bàng” đó…
Mai Hiền
