Buồn nôn, tăng cân hoặc rối loạn chức năng tình dục có thể là tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm, đặc biệt nếu bạn lạm dụng chúng trong thời gian dài. Người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt những hướng dẫn từ bác sĩ về liều lượng, cách dùng, cách chăm sóc sức khỏe để hạn chế tối đa những ảnh hưởng này.
Tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm bạn nên cảnh giác
Việc sử dụng thuốc chống trầm cảm nhằm mục đích ổn định tâm trạng của bệnh nhân, không nên để ở mức quá thấp để tránh cho bệnh nhân có những suy nghĩ hay hành vi tiêu cực. Ngoài ra, các loại thuốc này còn có tác dụng giảm lo âu, căng thẳng, an thần, tăng khả năng tập trung hoặc một số tác dụng khác tùy từng trường hợp.
Hầu như các loại thuốc Tây y hiện nay đều sẽ gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn trong quá trình điều trị, nhóm thuốc dùng trong điều trị bệnh trầm cảm cũng vậy. Hiểu rõ về những tác dụng phụ này sẽ giúp bạn có hướng phòng ngừa và kiểm soát phù hợp, tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Cảm thấy chong mặt
Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc kháng sinh, thường gây buồn nôn, đặc biệt là trong vài tuần đầu tiên dùng chúng. Tình trạng này thường liên quan đến cơ chế hoạt động của thuốc, có thể ảnh hưởng đến trung tâm kiểm soát buồn nôn hoặc kích thích niêm mạc dạ dày.
Tuy nhiên, thường thì cảm giác buồn nôn sẽ hết trong vài ngày hoặc vài tuần, khi người bệnh đã quen với thuốc. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân thực sự bị nôn sau khi uống thuốc, bạn nên liên hệ với bác sĩ để được tư vấn.
Tình trạng này có thể gặp khi dùng các loại thuốc như SNRIs (venlafaxine, duloxetine, desvenlafaxine ..) hoặc SSRIs (sertraline, paroxetine, fluoxetine, citalopram). Lúc bụng đói, nên uống sau khi ăn hoặc uống nhiều nước rồi mới dùng thuốc.
Tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm – Chán ăn
Chán ăn cũng là một triệu chứng thường gặp ở những người mới sử dụng thuốc trị trầm cảm trong giai đoạn đầu. Người bệnh thường cảm thấy không ngon miệng, mất vị giác và dần chán ăn, không muốn ăn.
Một phần nguyên nhân của tình trạng này cũng có thể liên quan đến tác dụng phụ gây buồn nôn ở trên. Người bệnh có thể bị kích ứng dạ dày, gây cảm giác chua, đầy bụng, khô miệng nên ăn uống không thấy ngon miệng.
Rối loạn tiêu hóa sau khi dùng thuốc chống trầm cảm
Tác dụng phụ này thường gặp ở những bệnh nhân dùng thuốc chống trầm cảm ba vòng, thường là táo bón. Nguyên nhân là do cơ chế hoạt động của các nhóm thuốc này là đối kháng acetylcholin gây ức chế hệ thần kinh phó giao cảm. Điều này làm giảm nhu động ruột và gây táo bón.
Giải pháp cho tình trạng này khá đơn giản, người bệnh chỉ cần tăng cường uống nhiều nước, bổ sung nhiều chất xơ như rau củ quả mỗi ngày sẽ giúp loại bỏ chứng khó tiêu nhanh chóng. Trong trường hợp táo bón nặng, người bệnh có thể hỏi ý kiến bác sĩ để sử dụng các loại thuốc làm mềm phân.
Tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm – Buồn ngủ vào buổi sáng
Một trong những tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm phổ biến là cảm thấy buồn ngủ, đặc biệt là vào ban ngày. Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, uể oải, ngáp không ngừng, nhất là giai đoạn đầu khi chưa quen với thuốc.
Vì để ổn định tâm trạng và cải thiện chất lượng giấc ngủ cho người bệnh, các loại thuốc thường bổ sung thêm các hoạt chất giúp an thần. Những loại thuốc này có thể tác động lên các thụ thể trong não hoặc ngăn chặn sự hấp thu ngược của serotonin và norepinephrine, gây ra trạng thái lú lẫn và buồn ngủ.
Một số loại thuốc thường gây ra trạng thái này như vilazodone và vortioxetine, desvenlafaxine duloxetine và levomilnacipran ..
Để khắc phục tình trạng này, bạn có thể uống thuốc sớm hơn vào ngày hôm trước và duy trì thói quen dậy sớm vào ngày hôm sau. Cố gắng tập thể dục nhẹ nhàng và ngủ nướng một chút vào buổi trưa để cơ thể thoải mái hơn. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý không lái xe hoặc vận hành máy móc khác nếu cảm thấy quá buồn ngủ.
Mất ngủ cũng là một tác dụng phụ của thuốc
Cần lưu ý rằng không phải loại thuốc nào cũng gây buồn ngủ, ngược lại, một số loại thuốc còn gây mất ngủ cho người bệnh. Một số loại thuốc thường là chất kích thích tâm thần, tạo cảm giác hưng phấn để ngăn chặn những suy nghĩ hoặc hành vi tiêu cực.
Thông thường các loại thuốc này được chỉ định sử dụng trong ngày nhưng cũng có khi kéo dài đến tối do người bệnh uống không đúng thời điểm. Để giải quyết tác dụng phụ này, bạn nên đảm bảo sử dụng đúng theo chỉ định, tránh uống rượu bia, cà phê và nên vận động một chút trước khi đi ngủ để cảm thấy dễ chịu hơn.
Tăng cân sau khi dùng thuốc chống trầm cảm
Một số bệnh nhân cho biết cân nặng của họ bắt đầu có dấu hiệu tăng cân rõ rệt sau khi dùng thuốc được 6 tháng. Một số loại thuốc này có thể gây chán ăn, trong khi một số loại thuốc khác làm cho bệnh nhân cảm thấy dễ chịu hơn. Tình trạng này có thể do người bệnh vui vẻ, ăn uống tốt, tăng cân thật nhưng cũng có thể liên quan đến nguy cơ giữ nước trong cơ thể gây tăng cân ảo.
Người bệnh muốn giảm cân hoặc giữ cân nặng khoa học ở mức ổn định thì nên có chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh hơn. Bổ sung protein dễ tiêu, rau xanh và trái cây mỗi ngày để cơ thể luôn trong tình trạng tốt nhất. Điều này cũng giúp ích rất nhiều cho những bệnh nhân trầm cảm trong quá trình điều trị.
Tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm – Khô miệng
Khi uống thuốc tây, bạn thường cảm thấy khát và khô miệng khá khó chịu. Nguyên nhân có thể do cơ chế hoạt động của thuốc là giảm các thụ thể lên não, từ đó khiến cơ thể giảm tiết các chất lỏng, trong đó có nước bọt. Tình trạng này kéo dài khiến lượng enzym trong miệng không đủ và gây ra các vấn đề như hôi miệng, sâu răng, nứt nẻ môi, giảm tiêu hóa ..
May mắn thay, việc khắc phục những sự cố này không quá khó. Bạn chỉ cần tăng cường uống trên 2-2,5 lít nước mỗi ngày, có thể bổ sung thêm nước điện giải, nước trái cây… Khi uống không nên uống 1 lúc nhiều nước mà nên chia thành nhiều lần. cho cơ thể chia đều. Nếu môi khô, bạn có thể thoa một chút son dưỡng ẩm để cải thiện.
Một số loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ này mà bạn cần đề phòng là amitriptyline, desipramine, doxepin, imipramine, trazodone, mirtazapine, bupropion
Rối loạn sinh lý là một hậu quả phổ biến
Trầm cảm và rối loạn chức năng tình dục thường liên quan trực tiếp, có thể liên quan đến việc sử dụng thuốc chống trầm cảm. Những loại thuốc này thường hoạt động bằng cách phá vỡ sự cân bằng của các hóa chất dẫn truyền thần kinh, nhưng điều này làm gián đoạn ham muốn tình dục vì ham muốn được kiểm soát bởi não.
Vì vậy, những người mắc bệnh trầm cảm nói chung hay những người đang sử dụng thuốc chống trầm cảm thường gặp các rối loạn tình dục như mất ham muốn, không đạt được cực khoái … Một số nhóm thuốc có thể gây rối loạn chức năng tình dục. như nhóm MAOI (isocarboxazid, phenelzine, tranylcypromine…); TCAs (imipramine, doxepin, desipramine, amitriptyline) ..
Có tới 70% bệnh nhân cho biết giảm ham muốn do tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm. Nếu phát hiện những triệu chứng này, người bệnh nên liên hệ trực tiếp với bác sĩ để được xem xét kê đơn thuốc khác phù hợp hơn.
Thay đổi cảm giác
Cảm giác kích động quá mức cũng là một triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân sau khi dùng thuốc chống trầm cảm. Người bệnh đôi khi có thể rơi vào trạng thái vui vẻ, hưng phấn, kích động ngay sau khi dùng thuốc. Tuy nhiên, nếu dùng lâu sẽ chuyển sang trạng thái lo lắng, căng thẳng, nhất là khi chưa sử dụng hết thuốc.
Những người sử dụng thuốc chống trầm cảm cũng cho biết rằng việc dùng thuốc khiến họ luôn trong trạng thái lâng lâng, không quá vui cũng không quá buồn. Một số nghiên cứu còn cho thấy có tới 60% bệnh nhân sau khi dùng thuốc có trạng thái tê liệt cảm xúc và khoảng 52 bệnh nhân cảm thấy không giống mình, không điều khiển được suy nghĩ theo ý muốn. họ muốn.
Các bệnh nhân cũng báo cáo rằng họ hiếm khi đưa những triệu chứng này vào thống kê sau điều trị. Tuy nhiên, nếu tình trạng này xảy ra, người bệnh nên trao đổi thêm với bác sĩ để có hướng giải quyết phù hợp, không nên giấu giếm vì có thể việc điều trị sẽ không mang lại kết quả tốt nhất.
Hội chứng serotonin
Serotonin là một hoạt chất thường được tìm thấy trong các loại thuốc chống trầm cảm để tạo cơ hội cho các tế bào não và các tế bào thần kinh khác nói chuyện với nhau nhiều hơn. Tuy nhiên, việc sử dụng hoạt chất này trong thời gian dài hoặc lạm dụng, tăng liều đột ngột có thể gây ra một số vấn đề bất thường cho người dùng.
Các triệu chứng điển hình của hội chứng serotonin bao gồm cảm thấy bồn chồn, bối rối, kích động, suy giảm khả năng tập trung, thay đổi huyết áp bất thường, nôn mửa, đau cơ. Việc lạm dụng quá nhiều hoạt chất này thậm chí có thể gây sốt cao, co giật động kinh, rối loạn nhịp tim, ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng.
Một số loại thuốc có chứa serotonin có thể gây ra tình trạng này, chẳng hạn như chất ức chế monoamine oxidase (MAOIs); Nhóm SSRI, SNRI hay desyrel… Người bệnh ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường trên cần nhanh chóng thông báo cho bác sĩ để kịp thời kiểm soát các triệu chứng.
Một số tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm khác là gì?
Ngoài các triệu chứng trên, người bệnh còn có thể gặp phải những biểu hiện sau:
- Chóng mặt
- Mất trí nhớ
- Bí tiểu
- Hạ huyết áp tư thế
- Mồ hôi
Khi phát hiện những dấu hiệu bất thường, tốt nhất người bệnh nên liên hệ trực tiếp với bác sĩ để tiến hành điều trị càng sớm càng tốt, tránh những hậu quả nguy hiểm khác.
Tránh tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm
Thực tế không phải ai cũng gặp phải những tác dụng phụ trên mà còn tùy thuộc vào cơ địa, loại thuốc, liều lượng, tình trạng bệnh. Tuy nhiên, để hạn chế nguy cơ mắc các tác dụng phụ này cũng như giảm thiểu ảnh hưởng từ nó, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng, thời điểm dùng, cách dùng.
- Không tự ý tăng / giảm liều, không ngừng đột ngột
- Mỗi liệu trình điều trị sẽ sử dụng những đơn thuốc khác nhau dựa trên tình trạng bệnh, không tự ý sử dụng lại đơn thuốc cũ hoặc sử dụng đơn thuốc của người khác có biểu hiện bệnh tương tự.
- Nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào khác, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn
- Không nhai hoặc cắn thuốc, không dùng chung với bất kỳ loại thuốc nào khác ngoài nước, trừ khi có chỉ định của bác sĩ có chuyên môn.
- Chú ý đến chế độ ăn uống trước và sau khi dùng thuốc
- Uống nhiều nước trước và sau khi uống thuốc để cơ thể vừa ngậm nước vừa đẩy nhanh quá trình đào thải độc tố dư thừa do sử dụng thuốc tây kéo dài.
- Cân nhắc thay đổi chế độ ăn uống khoa học, bổ sung nhiều rau, củ, quả và chất xơ để tốt cho cơ thể.
- Tránh xa rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích có hại cho cơ thể
- Tăng cường luyện tập thể dục thể thao hàng ngày với những môn phù hợp với tình trạng sức khỏe
- Hướng đến cuộc sống vui vẻ và tích cực hơn để điều trị bệnh nhanh nhất, tránh những tác dụng phụ của thuốc.
Thuốc trị trầm cảm có rất nhiều tác dụng phụ mà người bệnh cần loại bỏ càng sớm càng tốt để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Làm việc với bác sĩ, sống lành mạnh, vui vẻ, lạc quan mỗi ngày là cách giúp bạn loại bỏ hoàn toàn chứng trầm cảm, từ đó hạn chế sử dụng thuốc và tránh những tác dụng phụ xấu. đây.