Cảnh báo nguy cơ trầm cảm ở bệnh nhân đái tháo đường

Các chuyên gia y tế đã đưa ra nhiều cảnh báo về nguy cơ trầm cảm ở bệnh nhân đái tháo đường mà người bệnh cần hết sức cảnh giác. Cả hai căn bệnh này đều có một số triệu chứng chung khá giống nhau nên nếu không chú ý sẽ khó phát hiện và khiến sức khỏe ngày càng giảm sút.

Nguy cơ trầm cảm ở bệnh nhân tiểu đường

Bệnh trầm cảm và bệnh tiểu đường là hai căn bệnh hoàn toàn khác nhau về cơ chế bệnh nhưng thường có mối quan hệ trực tiếp với nhau. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tỷ lệ bệnh nhân tiểu đường mắc thêm bệnh trầm cảm cao gấp nhiều lần so với người không mắc bệnh. Trong đó, tỷ lệ trầm cảm ở bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2 là tương đương nhau.

Cụ thể, khi đánh giá dựa trên thang điểm ICD-10 cho thấy bệnh nhân đái tháo đường týp 2 mắc bệnh là 9,3% và theo thang điểm Beck lên tới trên 32%. Đặc biệt, các bác sĩ còn cho biết, có một số triệu chứng điển hình của hai bệnh này khá giống nhau như ngủ nhiều, mệt mỏi, kém tập trung nên khi mắc đồng thời cả trầm cảm và tiểu đường vẫn không phát hiện ra. hiện tại.

Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến bệnh trầm cảm ở bệnh nhân tiểu đường?

• Việc người bệnh mặc cảm về bệnh, cảm giác mình vô dụng, là gánh nặng gia đình, chi phí điều trị quá cao đều là những yếu tố khiến người bệnh suy nghĩ nhiều dẫn đến tâm thần.
• Sự suy giảm chức năng của các cơ quan trong cơ thể khiến người bệnh khó có thể trở lại cuộc sống bình thường này.
• Bệnh nhân mắc đồng thời các bệnh lý tiềm ẩn khác, đặc biệt thường gặp ở người già và người cao tuổi như mỡ máu, xơ vữa động mạch.
• Stress oxy hóa xảy ra do lượng đường trong máu tăng cao trong thời gian dài làm tổn thương tế bào thần kinh, gây xơ vữa động mạch, giảm chất dinh dưỡng và oxy lên não. Đây có thể là yếu tố kích hoạt bệnh trầm cảm ở bệnh nhân tiểu đường.
• Yếu tố di truyền và môi trường cũng liên quan đến khả năng trầm cảm ở bệnh nhân tiểu đường
• Những bệnh nhân đang trong thời gian điều trị nhưng có lối sống thiếu khoa học, thường xuyên tìm đến rượu bia, thuốc lá hay các chất kích thích cũng có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm cao hơn rất nhiều.
• Những thay đổi trong tác dụng sinh học của insulin làm cho nồng độ insulin vượt qua hàng rào máu não đến trung tâm của cơ thể và gây ra tình trạng kháng insulin. Các nhà nghiên cứu đã tìm ra mối liên hệ giữa trầm cảm và kháng insulin ở bệnh nhân tiểu đường.
• Bệnh tiểu đường loại 2 có thể gây ra các vấn đề tương tự như căng thẳng mãn tính, làm tăng hoạt động và đồng thời phá vỡ sự điều tiết lâu dài của hệ thống HPA. Các vấn đề gặp phải lúc này thường là thay đổi biểu sinh của thụ thể glucocorticoid, thay đổi vùng dưới đồi hoặc rối loạn gián tiếp cortisol, là những nguyên nhân chính làm tăng nguy cơ trầm cảm.
• Kích hoạt phản ứng viêm do đồng thời kháng insulin và tăng đường huyết. Những yếu tố này cũng làm tăng nguy cơ trầm cảm do tác động lên moniamines cũng như các chất dẫn truyền thần kinh khác.
• Hướng điều trị cũng có thể liên quan đến nguy cơ trầm cảm ở bệnh nhân đái tháo đường. Cụ thể, các nghiên cứu cho thấy bệnh nhân tiểu đường được điều trị bằng thuốc có tỷ lệ trầm cảm thấp hơn so với bệnh nhân dùng insulin. Đặc biệt, những người tiêm insulin thường xuyên có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn những người sử dụng bút tiêm insulin
• Bệnh nhân tiểu đường trên 5 năm rất dễ bị trầm cảm.

Các yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ trầm cảm ở người bệnh tiểu đường bao gồm tuổi tác, giới tính, trình độ học vấn, tình trạng kinh tế, thời gian mắc bệnh và những người mắc bệnh tiểu đường. Có bệnh lý từ trước hay không .. Bệnh có xu hướng phổ biến hơn ở phụ nữ từ 31-64 tuổi, có xu hướng dai dẳng và không dễ điều trị.

Các triệu chứng trầm cảm ở bệnh nhân tiểu đường

Như đã nói, ở cả bệnh tiểu đường và bệnh trầm cảm thường có một số triệu chứng điển hình khá giống nhau. Điều này gây rất nhiều khó khăn cho bản thân người bệnh cũng như những người xung quanh. Chỉ khi người bệnh đi khám và được bác sĩ phát hiện những biểu hiện bất thường và động viên đi khám sớm thì rất ít khi bản thân người bệnh nhận thấy sự bất thường của bản thân.

Một số triệu chứng cơ bản giống nhau bao gồm

• Buồn bã, mệt mỏi, không muốn tâm sự cùng ai do người bệnh mặc cảm về bệnh tật, khinh thường bản thân, cơ thể đau đớn, khó chịu ..
• Ngủ nhiều vào ban ngày vì cơ thể luôn cảm thấy mệt mỏi, uể oải, thiếu sức sống.
• Rối loạn giấc ngủ ở bệnh nhân tiểu đường có thể là hậu quả của rối loạn chuyển hóa, còn ở bệnh nhân trầm cảm là triệu chứng điển hình do não bộ căng thẳng quá mức, không thể điều hòa giấc ngủ như đồng hồ sinh học. Học bình thường
• Rối loạn chức năng tình dục, đây thường là một biến chứng tiểu đường gặp chủ yếu ở nam giới. Tuy nhiên, nếu phụ nữ cũng gặp phải vấn đề này thì đồng thời có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
• Ý tưởng tự sát thường gặp ở những bệnh nhân trầm cảm, và tỷ lệ này càng tăng lên nếu bệnh nhân đã có bệnh tiểu đường từ trước. Các nghiên cứu cho thấy có tới 51% bệnh nhân trầm cảm mắc bệnh tiểu đường có ý nghĩ tìm đến cái chết.

Đây là những triệu chứng điển hình thường thấy ở một bệnh nhân đái tháo đường bị trầm cảm. Các triệu chứng này có thể gặp ở bệnh nhân trầm cảm hoặc bệnh nhân tiểu đường. Vì vậy, nếu không có đủ chuyên môn và kinh nghiệm, rất khó để nhận ra những dấu hiệu trầm cảm điển hình ở bệnh nhân đái tháo đường.

Những người bị trầm cảm có bị tiểu đường không?

Bệnh tiểu đường có thể dẫn đến trầm cảm và ngược lại, trầm cảm cũng có thể dẫn đến bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2 đều có thể bị trầm cảm trong khi chủ yếu trầm cảm chỉ dẫn đến bệnh tiểu đường tuýp 2.

Nguyên nhân chủ yếu liên quan đến tình trạng căng thẳng trong thời gian dài làm tăng huyết áp trong thời gian dài; Ít hoạt động thể chất, lối sống không lành mạnh, thường xuyên sử dụng rượu bia, thuốc lá, v.v.

Tương tự như trên, bệnh tiểu đường ở bệnh nhân trầm cảm không dễ phát hiện sớm. Bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe nên cần được phát hiện và điều trị sớm để ngăn chặn những ảnh hưởng xấu này.

Làm thế nào để đối phó với chứng trầm cảm ở một bệnh nhân tiểu đường?

Cả bệnh trầm cảm và bệnh tiểu đường đều là những tình trạng bệnh lý có ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Mắc cả hai bệnh cùng lúc có thể làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh khác như huyết áp, tim mạch và ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Nguy hiểm hơn là người bệnh có ý nghĩ tự làm hại bản thân hoặc tự hại mình.

Trên thực tế, những triệu chứng ban đầu của bệnh trầm cảm đôi khi có thể bị bỏ qua vì nó được cho là dấu hiệu của bệnh tiểu đường do những thay đổi trong cơ thể. Do đó, khi phát hiện mình có vấn đề về tâm lý, bạn có thể liên hệ với các trung tâm trị liệu hoặc bệnh viện tâm lý để làm một số xét nghiệm cho kết quả chính xác hơn.

Điều trị y tế

Tùy vào tình trạng của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định những loại thuốc phù hợp. Vì phải điều trị đồng thời cả bệnh trầm cảm và bệnh tiểu đường nên cũng rất khó khăn vì hai nhóm thuốc này có thể tương tác với nhau khiến việc điều trị kém hiệu quả. Người bệnh cần thành thật trao đổi về tình hình cá nhân của mình với bác sĩ để có phác đồ điều trị phù hợp nhất.

Thuốc chống trầm cảm khi sử dụng cần được điều chỉnh liều lượng thích hợp để hạn chế tác dụng phụ không mong muốn. Trong đó, thuốc ức chế tái hấp thu norepinephrine và dopamine (NDRI) được đánh giá là một trong những loại thuốc hỗ trợ rất tốt cho cả bệnh tiểu đường và trầm cảm.

Người bệnh cần tuyệt đối tuân theo chỉ định của bác sĩ về liều lượng, thời gian uống, cách dùng để đảm bảo kết quả điều trị tốt nhất. Không tự ý tăng / giảm hoặc kết hợp với các loại thuốc khác khi chưa có chỉ định của bác sĩ vì có thể gây tác dụng ngược.

Tâm lý trị liệu

Đối với những bệnh nhân đã bị trầm cảm, điều quan trọng là phải tìm cách điều trị càng sớm càng tốt. Việc sử dụng thuốc sẽ khắc phục được các tác nhân sinh học gây bệnh còn liệu pháp sẽ giải quyết được yếu tố tâm lý cho người bệnh. Theo đó, các bác sĩ sẽ giải thích tình trạng bệnh, tiên lượng bệnh, thuyết phục người bệnh tin tưởng và hợp tác với bác sĩ để có kết quả điều trị tốt nhất.

Thông qua các buổi nói chuyện chuyên môn với bác sĩ, bệnh nhân thoải mái hơn, xóa bỏ mặc cảm về bệnh, có cảm xúc tích cực lạc quan và hợp tác với bác sĩ trong suốt quá trình điều trị. . Ngoài ra, các chuyên gia tâm lý còn hướng dẫn người bệnh cách quản lý căng thẳng, điều chỉnh lối sống khoa học lạc quan hơn mỗi ngày để tránh những hành vi, suy nghĩ tiêu cực.

Liệu pháp nhận thức hành vi được coi là phương pháp điều trị bệnh tiểu đường kèm theo trầm cảm hiệu quả nhất hiện nay. Ngoài ra, tùy theo tình trạng bệnh, bác sĩ cũng có thể chỉ định liệu pháp riêng lẻ, liệu pháp nhóm hoặc các phương pháp khác để điều chỉnh lại nhận thức của người bệnh đúng đắn hơn.

Điều trị tại nhà

Việc điều trị tại nhà cũng góp phần quan trọng trong việc cải thiện và loại bỏ dần các triệu chứng. Vì cả bệnh tiểu đường và trầm cảm đều khó khỏi hoàn toàn nên việc duy trì lối sống lành mạnh là điều cần thiết để ngăn ngừa nguy cơ các triệu chứng quay trở lại.

Để làm được điều này, người bệnh cần lưu ý những vấn đề sau:

• Luôn suy nghĩ vui vẻ, lạc quan, tích cực, hướng tới tương lai tươi sáng
• Thay đổi chế độ ăn uống lành mạnh, ưu tiên những món ăn thanh đạm, dễ tiêu như rau củ quả, tránh thức ăn quá ngọt, quá nhiều tinh bột, nhiều dầu mỡ. Người bệnh tiểu đường cần hết sức lưu ý đến chế độ ăn uống của mình
• Tránh xa rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích khác
• Tập thể dục mỗi ngày không chỉ giúp tăng cường thể lực mà còn rất tốt cho tinh thần, giúp loại bỏ căng thẳng, cải thiện hệ miễn dịch, mang lại giấc ngủ ngon hơn. Người bệnh nên lựa chọn những môn thể thao phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình như đi bộ nhanh, bơi lội, đạp xe, yoga hoặc dưỡng sinh.
• Hiểu và chấp nhận tình trạng của bạn, sau đó đặt mục tiêu điều trị và hướng tới nó mỗi ngày.
• Tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn điều trị của bác sĩ, tìm kiếm sự trợ giúp trong những trường hợp cần thiết
• Đừng để bản thân căng thẳng hay suy nghĩ nhiều, nếu cảm thấy buồn phiền, lo lắng, bạn có thể chia sẻ với những người thân yêu của mình hoặc viết ra giấy hoặc làm cho bản thân bận rộn để quên đi lo lắng.
• Yêu và chăm sóc bản thân mỗi ngày
• Tham khảo thêm các lớp tâm lý để chữa bệnh cho bản thân

Nguy cơ mắc bệnh trầm cảm ở bệnh nhân tiểu đường rất cao với nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện kịp thời nên bạn tuyệt đối không được chủ quan. Bắt đầu thay đổi lối sống lành mạnh năng động hơn là cách phòng tránh nguy cơ mắc các bệnh này mà bạn nên làm ngay hôm nay.