Trầm cảm sau sinh là một chứng rối loạn tâm thần xảy ra ở phụ nữ sau khi sinh. Căn bệnh này khiến cảm xúc, hành vi, suy nghĩ của người bệnh thay đổi theo chiều hướng tiêu cực. Vậy bệnh trầm cảm sau sinh có nguy hiểm không? Nó có thể được chữa khỏi?
Tổng quan về trầm cảm sau sinh
Thống kê cho thấy, hiện nay có tới 50% trường hợp phụ nữ rơi vào trạng thái trầm cảm sau khi sinh con. Đây là một loại trầm cảm nguy hiểm, thường bắt đầu vào khoảng 4 tuần đầu sau khi mẹ sinh con.
Khi bị trầm cảm sau sinh, các bà mẹ mới sinh thường sẽ rơi vào trạng thái buồn bã, chán nản, tuyệt vọng, cảm thấy mọi thứ xung quanh chẳng còn ý nghĩa gì. Người bệnh sẽ thường xuyên khóc nhưng không rõ lý do. Ngoài ra, họ cũng dễ nổi nóng, cáu gắt với những người thân yêu xung quanh hoặc những diễn biến bình thường bên ngoài.
Theo nghiên cứu, chứng trầm cảm sau sinh có nguy cơ cao xuất hiện do sự thay đổi nội tiết tố bên trong cơ thể. Khi mang thai cho đến khi sinh con, lượng hormone của người phụ nữ tăng giảm bất thường khiến não bộ không kịp thích ứng dẫn đến thay đổi cảm xúc. Ngoài ra, những áp lực sau khi sinh con như gia đình, tài chính, chăm sóc con cái, thiếu sự quan tâm chăm sóc của chồng,… cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Đối tượng dễ bị trầm cảm sau sinh
Hầu hết phụ nữ sau khi sinh con đều có khả năng bị trầm cảm. Tuy nhiên, một số trường hợp sau đây sẽ khiến bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn bình thường.
- Một thành viên trong gia đình đã có tiền sử trầm cảm hoặc bệnh tâm thần.
- Người có tiền sử mắc bệnh trước hoặc trong khi mang thai.
- Trẻ sinh ra không khỏe mạnh, thiếu tháng, thường quấy khóc, khó chăm sóc, dễ ốm đau hoặc có các dị tật trên cơ thể.
- Chịu nhiều áp lực về kinh tế, gia đình hoặc vừa trải qua những cú sốc về tình cảm như mất người thân, gia đình bất hòa, v.v.
- Mẹ bỉm sữa không nhận được sự quan tâm ủng hộ của các thành viên trong gia đình, làm rạn nứt các mối quan hệ xã hội.
Bệnh trầm cảm sau sinh có nguy hiểm không?
Bệnh trầm cảm sau sinh có nguy hiểm không? Bệnh trầm cảm sau sinh có 3 giai đoạn khác nhau, tùy vào từng triệu chứng của bệnh nhân mà các chuyên gia sẽ chẩn đoán mức độ nguy hiểm của bệnh. Thông thường, đối với những giai đoạn nhẹ, các triệu chứng của bệnh trầm cảm còn chưa rõ ràng, đôi khi người bệnh không cần áp dụng các phương pháp điều trị cũng có thể khỏi bệnh.
Tuy nhiên, nếu các triệu chứng không được cải thiện hoặc không được kiểm soát tốt, sẽ có nguy cơ phát triển các giai đoạn nặng hơn. Lúc này, các triệu chứng của bệnh trầm cảm cũng biểu hiện rõ ràng và thường xuyên xuất hiện. Tình trạng này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của cả mẹ và bé.
Nếu trầm cảm nặng sau sinh không được điều trị và kiểm soát tốt, nó có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như:
- Tự tử: Theo thống kê ở Anh và Úc, số ca tử vong do tự tử ở các bà mẹ sau sinh thường xuất phát từ rối loạn tâm thần hoặc lạm dụng chất kích thích.
- Rối loạn tâm thần: Nếu bệnh trầm cảm sau sinh ở phụ nữ không được điều trị và phòng ngừa tốt sẽ làm tăng nguy cơ mắc chứng rối loạn tâm thần. Đây là tình trạng khiến người bệnh xuất hiện ảo giác, hoang tưởng, cảm xúc và suy nghĩ thay đổi bất thường,… Rối loạn tâm thần cũng là một trong những bệnh lý cực kỳ nguy hiểm và cần phải nhập viện để điều trị. theo dõi cụ thể.
- Giết con mình: Theo các chuyên gia, những đối tượng bị trầm cảm, loạn thần nặng có khả năng sẽ giết con mình trong vòng 24 giờ đầu sau khi sinh hoặc trước khi trẻ được 1 tuổi. . Ngoài ra, thống kê cũng cho thấy có khoảng 16-29% trường hợp mẹ giết con rồi tự sát ngay sau đó.
Tóm lại, trầm cảm sau sinh rất nguy hiểm, nó tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần, thậm chí có thể cướp đi sinh mạng của mẹ và bé bất cứ lúc nào. Vì vậy, ngay khi nhận thấy những biểu hiện, cảm xúc bất thường của bản thân, các mẹ cũng nên nhanh chóng tìm đến các cơ sở y tế, phòng khám chuyên khoa để được thăm khám và chẩn đoán cụ thể. Việc phát hiện bệnh sớm cũng góp phần giúp quá trình điều trị bệnh thuận lợi và dễ dàng hơn.
Bệnh trầm cảm sau sinh có chữa khỏi được không?
Bệnh trầm cảm sau sinh có chữa khỏi được không? Theo các chuyên gia tâm lý, bệnh trầm cảm sau sinh hoàn toàn có thể chữa được. Việc điều trị bệnh trầm cảm sau sinh cũng tương tự như các phương pháp điều trị trầm cảm khác. Nếu bệnh nhân có thể được phát hiện sớm ở giai đoạn nhẹ thì quá trình chữa bệnh cũng trở nên dễ dàng hơn, thông thường các bác sĩ sẽ theo dõi và khuyên bệnh nhân đi khám sức khỏe định kỳ.
Tuy nhiên, khi bệnh trầm cảm sau sinh chuyển sang giai đoạn nặng hơn thì thời gian điều trị cũng sẽ gặp nhiều khó khăn. Tùy vào tình trạng và mức độ bệnh của mỗi người mà bác sĩ chuyên khoa sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp. Bên cạnh đó, để quá trình chữa bệnh mang lại kết quả tốt nhất thì người bệnh cũng cần kiên trì và tuân theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để giúp các triệu chứng của bệnh trầm cảm được chữa khỏi hoàn toàn.
Điều trị trầm cảm sau sinh hiệu quả
Sau khi thăm khám và chẩn đoán tình trạng bệnh cụ thể của đối tượng, các bác sĩ tâm lý sẽ cân nhắc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất. Hiện nay, đối với bệnh trầm cảm thường áp dụng hai phương pháp chính là tâm lý trị liệu và sử dụng thuốc.
1. Tâm lý trị liệu
Tâm lý trị liệu hiện đang là phương pháp được áp dụng nhiều nhất trong phác đồ điều trị các bệnh lý như trầm cảm, rối loạn lo âu, suy nhược cơ thể, stress,… Các chuyên gia sẽ từng bước tháo gỡ và giải quyết những khó khăn, khúc mắc của người bệnh. Từ đó, giúp họ thay đổi dần những suy nghĩ, hành vi tiêu cực và phục hồi sức khỏe một cách tự nhiên.
Một ưu điểm khi điều trị trầm cảm sau sinh bằng liệu pháp tâm lý là tính an toàn. Cũng vì phương pháp này không cần can thiệp của thuốc nên người bệnh sẽ được cải thiện và ổn định một cách tự nhiên nhất. Sau quá trình điều trị đảm bảo không để lại bất kỳ tác dụng phụ hay biến chứng nào.
Tuy nhiên, để phương pháp này được thực hiện hiệu quả cũng đòi hỏi người bệnh phải kiên trì áp dụng và tuân thủ nghiêm ngặt theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ chuyên khoa. Thời gian điều trị tâm lý ở mỗi người khác nhau, tùy theo mức độ bệnh.
2. Sử dụng thuốc
Nếu các triệu chứng trầm cảm biểu hiện ở mức độ nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của người bệnh thì thường được chỉ định dùng thêm một số loại thuốc điều trị trầm cảm. Các loại thuốc phổ biến như Sertraline, Escitalopram, Duloxeton, Citalopram,… sẽ có tác dụng giúp kiểm soát cảm xúc buồn bã, tuyệt vọng, mệt mỏi,… của người bệnh, hỗ trợ quá trình chữa bệnh.
Tuy nhiên, thông thường các đối tượng sau khi sinh con sẽ phải trải qua giai đoạn chăm con và cho con bú. Vì vậy, việc dùng thuốc để điều trị sẽ được các bác sĩ tâm lý cân nhắc kỹ lưỡng và lựa chọn loại thuốc phù hợp, tránh ảnh hưởng đến mẹ và bé.
Người bệnh cũng cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ để hạn chế những tác hại xấu ảnh hưởng đến sức khỏe. Việc sử dụng thuốc điều trị có thể kéo dài từ 6 tháng đến hơn 1 năm. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, mẹ có thể được hướng dẫn ngừng cho con bú để đảm bảo an toàn.
3. Chế độ sinh hoạt hàng ngày
Ngoài việc áp dụng các cách chữa bệnh thông thường trên, phụ nữ sau sinh cũng cần chú ý đến chế độ sinh hoạt hàng ngày để hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa các triệu chứng của bệnh trầm cảm. Một số phương pháp để bạn có một lối sống lành mạnh như:
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Việc bổ sung dinh dưỡng cho phụ nữ sau sinh là yếu tố rất quan trọng. Vì vậy, các thành viên trong gia đình cũng nên hỗ trợ mẹ trong vấn đề này. Tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ dinh dưỡng để có thể xây dựng cho mình một chế độ ăn uống khoa học, đảm bảo sức khỏe thể chất và tinh thần.
- Vận động cơ thể: Phụ nữ sau sinh cũng cần tập thể dục để phục hồi tốt hơn. Bạn có thể cùng con chơi đùa, đưa con đi dạo, hít thở bầu không khí trong lành. Hoặc áp dụng các bài tập yoga, thiền dành cho phụ nữ sau sinh để cân bằng cảm xúc tốt hơn.
- Nghỉ ngơi đầy đủ: Thông thường, phụ nữ sau sinh sẽ rơi vào tình trạng phải thức nhiều đêm để chăm con. Điều này còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và cảm xúc của người mẹ. Vì vậy, bạn nên sắp xếp thời gian nghỉ ngơi phù hợp, có thể nhờ đến sự giúp đỡ của chồng hoặc những người thân trong gia đình.
- Đặt ra những kỳ vọng thực tế: Các bà mẹ bỉm sữa không nên tạo áp lực quá lớn cho bản thân. Học cách điều chỉnh nhu cầu và mong muốn của bạn ở mức cho phép.
- Dành thời gian cho bản thân: Nếu bạn đang có tâm trạng tiêu cực, cảm thấy mọi thứ đều tồi tệ và tất cả công việc đều dồn vào bạn, thì bạn nên dành nhiều thời gian hơn cho bản thân. Bạn nên chăm chút cho vẻ đẹp bên ngoài của mình như đi mua sắm, tán gẫu với bạn bè, làm những việc nhỏ như nấu ăn, nghe nhạc, xem phim để giảm bớt áp lực.
- Tránh cô lập bản thân: Tuyệt đối không tự cô lập mình, khi xuất hiện những trở ngại hay cảm xúc bất thường nên chia sẻ với người thân hoặc chồng để cảm thấy được quan tâm và cảm thông.
Bệnh trầm cảm sau sinh có nguy hiểm không? Trầm cảm sau sinh là một căn bệnh rất nguy hiểm, nó có thể ảnh hưởng trực tiếp đến thể chất và tinh thần của người bệnh, thậm chí có thể cướp đi tính mạng của mẹ và bé. Vì vậy, khi nhận thấy những thay đổi bất thường về cảm xúc, hành vi, suy nghĩ cần nhanh chóng đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
