Các nhà khoa học thuộc Trung tâm nghiên cứu chứng tự kỷ thuộc Đại học Cambridge (Anh) đã nghiên cứu và tìm ra mối liên hệ giữa chứng biếng ăn kéo dài và nguy cơ mắc bệnh tự kỷ. Vậy chính xác thì mối quan hệ này là gì? Trẻ biếng ăn kéo dài có nguy cơ bị tự kỷ không? Cùng tìm hiểu bài viết dưới đây nhé
Dấu hiệu nhận biết trẻ biếng ăn
Trẻ được coi là biếng ăn khi có từ 2 dấu hiệu sau trở lên:
- Bữa ăn của trẻ kéo dài hơn 30 phút hoặc trẻ không ăn hết khẩu phần tiêu chuẩn.
- Trẻ ăn ít hơn 1/2 khẩu phần so với tiêu chuẩn từng độ tuổi.
- Khi nhìn thấy thức ăn liền trẻ có biểu hiện nôn, buồn nôn.
- Trẻ ngậm thức ăn trong miệng nhưng không chịu nhai.
- Trong 3 tháng liền, trẻ không tăng cân, ngược lại, có trẻ rơi vào tình trạng sụt cân trầm trọng.
- Trẻ từ chối và phản đối việc ăn, thường khóc, bỏ chạy hoặc la hét khi nhìn thấy thức ăn.
Nguyên nhân biếng ăn ở trẻ em
Có một số nguyên nhân có thể khiến trẻ biếng ăn như:
- Biếng ăn do tâm lý: Đây được coi là nguyên nhân phổ biến và thường gặp nhất ở trẻ mà nguyên nhân chủ yếu là do cha mẹ chưa hiểu tâm lý của trẻ. Biếng ăn có thể xuất hiện và kéo dài khi trẻ bị gò ép vào một khuôn khổ nào đó, chẳng hạn như chỉ được ngồi yên một chỗ trong giờ ăn, phải đeo khăn ăn không thoải mái, bị bắt nạt. quy định về thời gian ăn hết khẩu phần, không khí bữa ăn căng thẳng, ép buộc, thường xuyên trách mắng, đổ lỗi cho trẻ trong bữa ăn, bỏ thuốc vào sữa hoặc thức ăn của trẻ, v.v.
- Biếng ăn do bệnh lý: Một số bệnh như tiêu chảy, suy dinh dưỡng, viêm đường hô hấp, nhiễm ký sinh trùng như sán, giun hay sốt cũng có thể khiến trẻ biếng ăn. Trong trường hợp này, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế chuyên khoa để được điều trị tốt hơn.
- Do sai lầm trong cách chế biến món ăn cho trẻ: Trẻ sẽ cảm thấy ngán khi phải ăn đi ăn lại một hoặc nhiều món. Cha mẹ chỉ cho trẻ ăn nước thịt, nước luộc rau, nước luộc thịt chứ không cho thịt lẫn bã sẽ dẫn đến suy dinh dưỡng. Ngoài ra, những trường hợp cha mẹ cho trẻ ăn liên tục các loại thực phẩm xay nhuyễn trong 2 – 3 năm đầu đời cũng khiến hệ tiêu hóa của trẻ bị ảnh hưởng. Một số trường hợp cha mẹ còn ninh cháo hoặc nước hầm xương để pha sữa cho con, pha thêm bột vào sữa, pha bột quá đặc cũng ảnh hưởng đến việc ăn uống và hấp thu chất dinh dưỡng của trẻ.
Trẻ biếng ăn kéo dài có nguy cơ bị tự kỷ
Các chuyên gia cho rằng, trẻ biếng ăn và trẻ tự kỷ có nhiều điểm giống nhau. Trên thực tế, hầu hết trẻ biếng ăn kéo dài đều có dấu hiệu của rối loạn phổ tự kỷ hay còn gọi là rối loạn phổ tự kỷ. Các nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu trên 1600 bệnh nhân là các bé gái trong độ tuổi từ 12 đến 18. Quá trình nghiên cứu được tiến hành đồng thời với nhiều bài kiểm tra về nhận dạng chứng tự kỷ (AQ), trí tuệ cảm xúc (EQ) và trí tuệ xã hội (SQ).
Kết quả kiểm tra AQ cho thấy bé gái biếng ăn kéo dài có nhiều triệu chứng điển hình của bệnh tự kỷ, trong khi EQ của trẻ giảm thì SQ lại tăng. Nhóm nghiên cứu đã đưa ra kết luận rằng, các triệu chứng và chỉ số thu được tương tự như bệnh tự kỷ, trẻ sẽ có những hành động và thái độ cứng nhắc, sống khép kín hơn, không giao tiếp với mọi người xung quanh và thường chú ý quá mức đến những chi tiết nhỏ.
Ngoài ra, các nhà khoa học cũng cho biết thêm, bé gái biếng ăn kéo dài có triệu chứng tự kỷ vượt mức trung bình, không chỉ biểu hiện lâm sàng mà cả sức khỏe tâm thần. Hành vi của trẻ biếng ăn rất giống đối tượng tự kỷ. Thông thường, các bé gái biếng ăn luôn lo lắng về các vấn đề cơ thể, đặc biệt là cân nặng và vóc dáng, điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý của trẻ.
Những hậu quả có thể xảy ra khi trẻ biếng ăn trong thời gian dài
Biếng ăn kéo dài không chỉ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tự kỷ mà còn có nguy cơ dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng đến cả thể chất và tinh thần. Tình trạng này gây ra tình trạng kém hấp thu dinh dưỡng, suy nhược và chậm phát triển trí tuệ, thậm chí có trường hợp gây tử vong. Một số hậu quả tiềm ẩn mà trẻ biếng ăn kéo dài có thể gây ra bao gồm:
1. Phát triển trí não chậm
Ngoài yếu tố di truyền, môi trường học tập, rèn luyện thì chế độ dinh dưỡng cũng là yếu tố quyết định đến sự phát triển trí não ở trẻ nhỏ. Trẻ thường xuyên biếng ăn sẽ đối mặt với nguy cơ thiếu hụt một hoặc nhiều chất quan trọng ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ, điển hình như DHA, omega 3, omega 6, đạm, chất béo, sắt, taurine… .Khi trẻ biếng ăn, điểm trí tuệ của trẻ sẽ bị kém hơn so với những trẻ có đầy đủ chất dinh dưỡng (tiêu chuẩn bình thường là 14 điểm dựa trên MDI – Chỉ số Phát triển Tâm thần). Tình trạng hao hụt này nếu kéo dài và không được cải thiện kịp thời sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển tự nhiên của trẻ trong 5 năm.
2. Rối loạn tăng trưởng, thiếu hụt chất dinh dưỡng
Theo nhiều nghiên cứu, các chuyên gia cho rằng nếu trẻ biếng ăn kéo dài trong 2 năm đầu đời có thể khiến trẻ nhẹ cân, có thể nhẹ cân gấp 3 lần so với bình thường. Trẻ thậm chí có thể giảm từ 6 đến 22% so với trọng lượng cơ thể lý tưởng đối với những trẻ được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng. Ngoài ra, trẻ biếng ăn liên tục sẽ làm giảm hấp thu các vitamin quan trọng và cần thiết cho sức khỏe, ví dụ thiếu vitamin A sẽ khiến trẻ bị khô giác mạc, khô mắt, nhiều trường hợp dẫn đến mù lòa. Thiếu vitamin B1 làm tăng nguy cơ phù nề, thiếu canxi / vitamin D sẽ khiến trẻ dễ bị còi xương, thiếu sắt dẫn đến thiếu máu,…
3. Hệ miễn dịch suy giảm, dễ ốm
Nếu trẻ ăn không đủ bữa, không đáp ứng đầy đủ dinh dưỡng và hấp thu cho cơ thể sẽ khiến sức đề kháng của trẻ bị giảm sút nghiêm trọng. Khi đó, các bệnh hoặc các vấn đề về đường hô hấp, tiêu hóa như viêm đường hô hấp trên, viêm họng hạt, tiêu chảy, viêm phổi… có nguy cơ bị tấn công bất cứ lúc nào và cơ thể không còn hoạt động. khả năng đề kháng. Các chuyên gia cũng cho biết thêm, khi trẻ biếng ăn, hệ miễn dịch suy giảm sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh cao hơn 29% so với bình thường, nguy cơ mắc bệnh viêm đường hô hấp cũng cao hơn trẻ bình thường khoảng 29%. 45%.
4. Ảnh hưởng đến sự phát triển của chỉ số cảm xúc
Thương số cảm xúc, còn được gọi tắt là EQ. Theo các nhà khoa học, trẻ có chỉ số EQ cao sẽ hỗ trợ phát triển khả năng thể hiện bản thân và giao tiếp, trẻ hòa đồng với bạn bè và mọi người xung quanh. Trẻ cũng sẽ nhanh chóng thích nghi với những thay đổi trong cuộc sống hàng ngày. Đây cũng được coi là nền tảng tốt để trẻ phát triển và hoàn thiện các kỹ năng, nhân cách cần thiết góp phần tạo nên quá trình thành công trong tương lai. Ngược lại, trẻ biếng ăn có chỉ số EQ khá thấp, chúng thường rất thụ động, ngại giao tiếp và khó hòa nhập với xã hội. Tình trạng này nếu kéo dài có thể dẫn đến tự kỷ, khiến trẻ khó học, khó đạt được kết quả như mong muốn.
Phải làm gì khi con không ăn ngon miệng
Khi trẻ biếng ăn, cha mẹ cần lưu ý một số điều sau:
- Thường xuyên thay đổi và lựa chọn nhiều loại thức ăn cho trẻ, cho trẻ ăn nhiều loại thức ăn khác nhau để hạn chế sự nhàm chán. Đồng thời, cha mẹ cũng nên tôn trọng sở thích ăn uống của trẻ, đáp ứng yêu cầu ăn uống của trẻ để giúp trẻ ăn ngon miệng hơn.
- Không nên cho trẻ ăn quá nhiều món từ thịt, cá. Cha mẹ cần cân đối hình thức ăn, đảm bảo đủ chất dinh dưỡng cho trẻ.
- Thường xuyên thay đổi cách chế biến thức ăn để trẻ ăn được nhiều hơn.
- Nêm nếm món ăn ngon và trang trí, chế biến món ăn hấp dẫn, đẹp mắt. Chẳng hạn, bố mẹ nên chọn những chiếc thìa, thìa, cốc, bát có hình dáng và màu sắc khác nhau, bát đĩa có thể được trang trí sinh động hoặc tạo thành những hình thù mà trẻ yêu thích. Cách làm này sẽ kích thích vị giác của bé, giúp bé ăn ngon miệng hơn.
- Nếu trẻ từ chối hoặc không dung nạp được món ăn mới, cha mẹ không nên ép trẻ mà hãy thử lại vào lần khác.
- Không nên cho trẻ ăn vặt như nước ngọt, bánh kẹo trước giờ ăn.
- Bữa ăn của trẻ không nên kéo dài quá lâu, tốt nhất là dưới 30 phút. Tuy nhiên, cha mẹ cũng nên từ từ thay đổi thói quen này, tránh ép trẻ quá mức sẽ khiến tình trạng biếng ăn càng thêm trầm trọng.
- Cho trẻ ăn khi trẻ cảm thấy đói, không nên ép trẻ ăn khi trẻ không chịu hoặc có thể cho trẻ ăn những món khác nếu trẻ thích.
- Tạo không khí thoải mái, vui vẻ trong bữa ăn hàng ngày, thường xuyên khen ngợi bữa ăn ngon hoặc trẻ ăn ngon để kích thích trẻ ăn nhiều lần sau.
- Nên để trẻ tự xúc ăn hoặc khuyến khích trẻ cầm thức ăn để ăn. Để trẻ chủ động trong bữa ăn, cha mẹ nên hạn chế ép hoặc cố cho trẻ ăn khi trẻ đã no.
- Nếu tình trạng biếng ăn kéo dài trong vài tuần, vài tháng, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Cách chống biếng ăn cho trẻ
Tình trạng biếng ăn ở trẻ nếu kéo dài và không được can thiệp kịp thời sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tự kỷ, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển tự nhiên của trẻ sau này. Vì vậy, cha mẹ cần chú ý xây dựng bữa ăn đầy đủ chất giúp trẻ bổ sung dinh dưỡng hợp lý, hạn chế tình trạng biếng ăn. Một số cách phòng chống biếng ăn ở trẻ nhỏ mà cha mẹ có thể tham khảo đó là:
- Nên cho trẻ ăn bổ sung đúng thời điểm, tốt nhất là khi trẻ vừa tròn 6 tháng tuổi. Cha mẹ không nên cho trẻ ăn bổ sung quá sớm hoặc quá muộn sẽ ảnh hưởng đến quá trình hấp thu dinh dưỡng của trẻ nhỏ.
- Nên lựa chọn nhiều loại thực phẩm để ăn hàng ngày cho trẻ, đảm bảo và cân đối đủ chất dinh dưỡng, khoáng chất, vitamin trong khẩu phần ăn hàng ngày để trẻ hấp thu tốt hơn.
- Cho trẻ ăn đúng bữa và lượng ăn tùy theo độ tuổi của trẻ. Ở các độ tuổi khác nhau, trẻ em cần một chế độ dinh dưỡng khác nhau. Cha mẹ không nên cho trẻ ăn quá no hoặc ép trẻ ăn những món trẻ không thích sẽ khiến trẻ sợ ăn dẫn đến biếng ăn.
- Nên cho trẻ ăn đúng bữa, đúng bữa, không nên ép trẻ ăn và nên bỏ ăn khi trẻ không muốn ăn thêm.
- Không nên mắng mỏ, chê bai, đe dọa, đánh đập trẻ khi ăn sẽ gây ra những ám ảnh không mong muốn.
- Hạn chế tối đa việc mất tập trung trong khi ăn, không để trẻ vừa ăn vừa xem điện thoại, TV, chơi game, đi chơi.
- Tạo không khí thoải mái, vui vẻ khi trẻ ăn, thường xuyên khen ngợi, động viên để trẻ cảm thấy thích ăn hơn.
Bài viết trên đây đã cho bạn đọc hiểu rõ hơn về mối liên quan giữa tình trạng biếng ăn kéo dài và nguy cơ mắc bệnh tự kỷ ở trẻ nhỏ. Ngoài ra, nếu tình trạng biếng ăn của trẻ diễn ra liên tục và không được khắc phục kịp thời rất có thể sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng khác ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển sau này của trẻ. Vì vậy, cha mẹ cần chú ý xây dựng bữa ăn cân đối cho trẻ, áp dụng các biện pháp phòng bệnh giúp trẻ ăn ngon miệng và hấp thu tốt hơn, từ đó hạn chế nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm.